Жетісай аудандық Мансап орталығының қызметкерлеріне «Отбасын қолдау орталығы» КММ-нің психолог маманының қатысуымен өз-өзіне қол жұмсау және лудомания фактілерін болдырмау және оның алдын алу, қызметкерлердің мінез-құлқының тиімділігін арттыру мақсатында түсіндірме жұмыстарын жүргізді. Сонымен қатар, мемлекеттік отбасы саясатының, оның ішінде некені және отбасыны сақтау, тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы бойынша орталықтың психолог мамандары кеңінен түсіндірді.
« – Суицидтік мінез-құлықтың алдын алу қоғамның маңызды міндеттерінің бірі болып табылады, оны жүзеге асыру көптеген ведомстволардың күштерін бірыңғай алдын алу стратегиясына біріктіру кезінде ғана мүмкін болады. Суицидтің тәуекелін төмендету бойынша ДДҰ-ның жетекші стратегиясы осы топтардың әрқайсысына нақты проблемалар мен қажеттіліктерді анықтай отырып, халықтың өзіндік тәуекел топтарын сәйкестендіру болып табылады. Кейбір елдердің өзіне-өзі қол жұмсаудың алдын алу саласындағы жетістіктеріне қарамастан, мәселе шешімнен алыс және әлдеқайда белсенді күш-жігерді талап етеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының хабарлауынша, ДДҰ-ның өзіне-өзі қол жұмсау туралы алғашқы жаһандық баяндамасы жарияланған сәттен бастап бес жыл ішінде өзіне-өзі қол жұмсаудың ұлттық стратегиясы қабылданған елдердің саны артты. Алайда, мұндай елдер өте аз – тек 38 және бұл санды өсіруді жалғастыру қажет. Әрбір өзіне-өзі қол жұмсау – отбасы мүшелеріне, достары мен әріптестері үшін қайғылы оқиға.» – деп атап өтті, «Отбасын қолдау орталығы» КММ-нің психолог маманы.
Мамандардың айтуынша, өзіне-өзі қол жұмсаудың ең жоғары көрсеткіштері жоғары табыс деңгейі бар елдерде байқалады, жастар арасында өлімнің негізгі себептері тізімінде өзіне-өзі қол жұмсау екінші орынды алады екен. Психикалық денсаулығында проблемалары бар адамдарда ұдайы депрессия, қаржылық қиындықтар, соғыс, апаттар, тұрмыстық зорлық-зомбылық суицидтік ойларды тудыруы мүмкін. Көмек алу үшін психикалық денсаулық сақтау маманына бару және оны қолдайтын отбасы мен достардың қоршауында болу жеке адамға суицид туралы ойлармен күресуге көмектесе алады. Өзін-өзі өлтіру – бұл өз өмірін қию әрекеті. Дүние жүзіндегі көптеген елдер суицидті қылмыс деп санайды және өзін-өзі өлтіруге әрекеттенген адамды түрмеге қамауға алады. Суицидтік ойлар өзіне зиян келтіру немесе өлтіру туралы ойлар ретінде анықталады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бағалауы бойынша, өз-өзіне қол жұмсайтын адамдардың 20% пестицидтерді немесе атыс қаруын қолдану арқылы немесе асылып өледі. Адамның өз өмірін қиюға әрекеттенуінің көптеген себептері бар. Оларға депрессия сияқты психикалық денсаулық мәселелері және қаржылық дағдарыс, отбасылық келіспеушілік, жақын адамынан айырылу және тағы басқалар сияқты мәселелер кіреді.
« – Суицидтік ойлар мен мінез-құлық белгілеріне мыналар жатады, олар: өлім туралы айтып, өлгісі келетін білдіру, өзін мазасыз ұстау, отбасымен және достарымен қоштасу, өзін-өзі оқшаулау ,әлеуметтік оқшаулану,алкоголь мен есірткіні шамадан тыс тұтыну,өмір сүруді жалғастыруға ешқандай себеп жоқ сияқты сезіну, ұйқының қиындауы, мылтық, таблетка және тағы басқа сияқты заттарды сатып алуы, тәбеттің жетіспеушілігін сезіну сияқты әсерлер. Егер адам өзіне зиян келтіруді, алкогольді шамадан тыс тұтынуды немесе өзіне зиян келтіретін әрекеттерді жасауды ойласа, сіз дереу өз-өзіне қол жұмсау туралы сенім телефонына қоңырау шалуыңыз керек немесе сізге ең жақын психикалық денсаулық маманына баруыңыз керек.Кез келген адамның өз-өзіне қол жұмсауының алдын алудың жолдары бар. Бұл жолдар мыналарды қамтиды: Суицидтік ойлардан зардап шегетін адамды қару, пышақ, таблетка, пестицидтер және т.б. сияқты қауіпті заттардан алыс ұстаңыз. Егер белгілерді ерте анықтасаңыз, дереу маманнан көмек сұраңыз. Адамды сүйетін және қамқор адамдармен қоршаңыз. Адамның өзіне-өзі қол жұмсау туралы ойлары бола бастаса, сенетін адамға қоңырау шалуын сұраңыз. Адамды өз сезімдерін жазуға шақырыңыз. Суицидтік ойлары мен мінез-құлқы бар адамды емдеудің алғашқы қадамы оны психикалық денсаулық сақтау маманына көрсету болып табылады.Когнитивті мінез-құлық терапиясы ең тиімді терапия болып табылады. Бұл терапияда психолог теріс ойлау үлгілерін таниды және оларды оң және ұтымдыға өзгертуге тырысады. Өз-өзіне қол жұмсау, онымен байланысты қауіп факторлары және оны емдеу туралы хабардарлықты арттыру адамды емдеуде ұзақ жолды алады. Ең бастысы, жанұя мен достардың күшті қолдау желісінің қоршауында болу, біреудің өзін жақсы көретінін сезінуге және емдеуге мүмкіндік береді.» -дейді психолог маманы.
Зерттеулер көрсеткендей, пестицидтер сияқты улы заттарды жұту, асылып қалу, атыс қаруын қолдану өз-өзіне қол жұмсаудың ең көп таралған әдістері болып табылады.
