Түркістан облысына ҚР Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев бастаған топ жұмыс сапарымен келді. Сенат спикерінің төрағалығымен Орнықты даму саласындағы ұлттық мақсаттар мен міндеттердің іске асырылуына мониторинг жүргізу жөніндегі парламенттік комиссияның бесінші отырысы өтті. Іс-шара барысында су ресурстарын үнемді пайдалану және санитария мәселелеріне қатысты проблемалар талқыланды.
Маңызды жиында Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды су саласын дамыту бағытындағы жұмыстар, мәселелер және алдағы жоспарлар жөнінде баяндама жасады.
– Құрметті Мәулен Сағатханұлы! Парламенттік комиссия отырысының Түркістан облысында өткізіліп жатқаны біз үшін өте маңызды. Мемлекет басшысы «Ішкі су қорымыз көктемгі және қардың суын жинап және оны егістікке тиімді пайдалану» үшін 20 жаңа бөген салу, кемінде 15 су қоймасына күрделі жөндеу жүргізу жөнінде тапсырма берген болатын. Бүгінгі таңда облыста жалпы сыйымдылығы 8,8 млрд. текше метрді құрайтын 42 су қоймасы бар. Жаңа су қоймаларын салу және қолданыстағы су қоймаларын қалпына келтіру жұмыстары атқарылуда. «Боралдай», «Бәйдібек ата» су қоймаларын салу жобалары әзірленді. Жобалар толық іске асқан жағдайда «Бөген» су қоймасына қосымша 113 млн.м3 ағын су жеткізіліп, Түркістан қаласы аумағында ағын су мәселесі шешімін табады. «Бәйдібек ата» су қоймасын салу жұмыстарына 2023 жылға облыстық бюджеттен 680 млн. теңге қаралып, құрылыс жұмыстары басталды. «Боралдай», «Бөген», «Қосқорған» су қоймаларының техникалық экономикалық негіздемесі және жобалық-сметалық құжаттамасы әзірленуде. Түркістан облысында барлық каналдардың жалпы ұзындығы 12,3 мың шақырымды құрайды. Ұзындығы 59 шақырымды құрайтын «Түркістан магистральды каналын күрделі жөндеу» жобасының 1-ші кезеңі аяқталды. Нәтижесінде, жылына 60 млн. м3 ағын су үнемделіп отыр. Ендігі кезекте каналдың 2-ші кезеңінің жобасы дайын. Жобаны аясында 25 дана су өткізу құрылымдары автоматтандырылады, 24,9 шақырым каналды бетондау арқылы жылына 29 млн. м3 ағын су үнемделеді. Сонымен қатар бірінші кезекте жөндеуді қажет ететін су нысандарына жобалық-сметалық құжаттамалар әзірленуде. Бүгінгі таңда жалпы құны 73,9 млрд. теңгені құрайтын 17 жоба дайын. Тиісті қаржы бөлінсе, 236 шақырым канал бетонмен қапталып, 49,8 мың гектар жердің сумен қамтамасыз етілуі жақсарады. Облыстық «Тұран су» коммуналдық кәсіпорнының жұмысы жүйеленіп, 46 дана арнайы техникалар сатып алынды. Мекеме өз қаражаты есебінен 680 шақырым каналға тазалау жұмыстарын жүргізді, – деді Дархан Сатыбалды.
Облыста су үнемдеу технологияларын шығаратын кәсіпорындар ашылуда. «BNK Group LTD» ЖШС-нің жылына 1000 дана жаңбырлатып суғару машиналарын шығару зауыты іске қосылды. «Тұран су» кәсіпорны жанынан жылдық қуаттылығы 9 мың гектарға тамшылатып суғару жүйесін шығаратын кәсіпорын іске қосылады. Сонымен бірге өңір тұрғындарын ауыз сумен қамту бағытында да жүйелі жұмыс атқарылуда.
Түркістан облысына сапар аясында Мәулен Әшімбаев бастаған сенаторлар жергілікті мәслихат депутаттарымен және өңір жұртшылығымен де кездесті. Өз сөзінде Сенат төрағасы Мемлекет басшысының Ұлттық құрылтайда белгілеп берген бастамаларына кеңінен тоқталып өтті. Сондай-ақ облыс тұрғындарымен бірге өңірдегі өзекті мәселелерді оңтайлы шешу жолдарын талқылады.
Облыс әкімі Дархан Сатыбалды өңірдің әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштеріне тоқталды. 2023 жылы өңірдің негізгі экономикалық көрсеткіштерінің оң өсімі сақталды. Жалпы өңірлік өнім көлемі 3,8 трлн. теңгеге жетіп, өнеркәсіп өнім көлемі алғаш рет 1 трлн. теңгеден асып, 2,5%-ға өсті. Өңдеу өнеркәсібін дамыту мақсатында жоспарланған 20 жоба толық іске қосылды. Нәтижесінде 30,2 млрд. теңге инвестиция тартылып, 594 жұмыс орны құрылды.
Ауыл шаруашылығында өнім көлемі 1,2 трлн. теңгені құрап, республикада көш бастады. Облыс экономикасына 972 млрд. теңге инвестиция тартылып, көлемі артты. 2023 жылға жоспарланған 56 инвестициялық жоба толығымен іске қосылған. Құрылыс жұмыстарының көлемі 407,5 млрд. теңгені құрап, +11,1%-ға өсті 2023 жылы 899 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Атқарылған жұмыстар нәтижесінде 3 мыңға жуық отбасы жаңа пәтерге ие болды.
Түркістан қаласындағы «Конгресс Холл» көпсалалы кешенінде «AMANAT» партиясы жанындағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі республикалық кеңестің көшпелі отырысы болып өтті.
Кеңес төрағасы, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Ерлан Саировтың жетекшілігімен өткен жиынға Түркістан облысына жұмыс сапарымен келген Кеңес мүшелері Парламент Мәжілісінің депутаттары Абзал Құспан, Мұқаш Ескендіров, Нұрлан Әуесбаев, Қайрат Балабиев, «Генералдар кеңесі» РҚБ Астана қаласы бойынша филиалының төрағасы Өміртай Бітімов, партияның Орталық аппараты Партиялық бақылау департаментінің директоры Дәурен Бижуманов және осы департаменттің инспекторы Венера Есілбаева қатысты.
Кеңестің жұмыс жиынына Түркістан облысы әкімінің бірінші орынбасары Зұлпыхар Жолдасов, Түркістан облысының прокуроры Мұрат Тілеубердиев, Түркістан облысы полиция департаментінің бастығы Мұрат Қабденов, ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) Түркістан облысы бойынша департаментінің бастығы Мұрат Төлеубаев, Қаржылық мониторинг агенттігінің Түркістан облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаментінің бастығы Ерболат Балғабаев, Түркістан облысы бойынша тексеру комиссиясының төрағасы Ғалымжан Тапеев, Түркістан облысы бойынша ішкі мемлекеттік аудит департаментінің басшысы Берік Меңдыбаев, «AMANAT» партиясы Түркістан облыстық филиалының төрағасы Алтынсары Үмбетәлиев, партия филиалы жанындағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі облыстық кеңес мүшелері, облыстық басқарма басшылары, аудан, қала әкімдері, партия филиалының жауапты қызметкерлері қатысып, күн тәртібінде талқыланған мәселелер жөніндегі деректермен танысты.
Күн тәртібінде қаралған мәселе бойынша хабарлама жасаған Кеңес мүшесі, Парламент Мәжілісінің депутаты Нұрлан Әуесбаев Түркістан облысында сыбайлас жемқорлық мәселелері бойынша құқыбұзушылықтар мен қозғалған қылмыстық істердің 2022 және 2023 жылдардағы динамикасын айтты. Партияның Сайлауалды бағдарламасын іске асыру жөніндегі Жол картасының орындаушылық деңгейін саралап көрсетті. Жергілікті атқарушы органдарда, оның ішінде аудан әкімдіктері мен облыстық басқармалар кесіндісінде сыбайлас жемқорлық тәуекелділігін төмендету, оның профилактикасын жүргізу, ведомстоаралық комиссияның хаттамалық шешімдерінің орындалуы, білім беру, әлеуметтік қолдау, денсаулық сақтау, ауыл шаруашылығы, құрылыс, жер қатынастары салалары бойынша сыбайлас жемқорлықпен байланысты құқықбұзушылықтардың алдын алу бағытындағы жұмыстарының тиімділік деңгейін бағалау нәтижесімен таныстырды.
Өзге де қоғам белсенділері өз ұсыныстары мен пікірлерін айтты.
Көтерілген мәселе бойынша Түркістан облысы әкімінің бірінші орынбасары Зұлпыхар Жолдасов жауап беріп, жергілікті атқарушы органдарда сыбайлас жемқорлық құқықбұзушылықтарының алдын алу және жою жұмыстары барысын баяндады. Тұрғындарға ұсынылатын мемлекеттік қызметтердің жекелеген салаларында тәуекелдерді анықтау, олар бойынша орнықты қоғамдық бақылау жүйесін түзу арқылы ашықтық пен жариялықты қамтамасыз ету, мемлекеттік органдар қабылдайтын шешімде адами факторды мейлінше төмендетуде қызметтерді автоматтандыру бағытында кешенді жұмыстар қолға алынғанын мәлімдеді. Түркістан облысының әкімі бұл бағытта орнықты ұстаным білдіріп отырғанына тоқталып, өңірдің білім беру жүйесін жемқорлықтан тазартуда ауқымды жұмыс қолға алынғанын жеткізді.
Түркістан облысының прокуроры Мұрат Тілеубердиев сыбайлас жемқорлықпен күрес қоғамда өте өзекті мәселе екенін айта отырып, Түркістан облысының көлемінде бұл келеңсіздікті жою бағытындағы қол жеткізілген кешенді жұмыс көрсеткіштері жөнінде ақпар берді. Нәтижесінде соңғы үш жылда жемқорлық деректері бойынша тіркелген қылмыстық істер төмендеп жатқанына назар аударды. Білім беру жүйесіндегі бюджет қаражатының талан-таражға түсуінің жолын кесу, заңсыз берілген жерлерді мемлекетке қайтару, табиғи ресурстарды қорғау, жер қойнауын заңсыз пайдалану деректерін анықтау мәселелерінде нәтижелі жұмыс атқарылып жатқанын мәлімдеп, олар қоғам тарапынан жылы қабылданып жатқанын, оң қоғамдық пікір қалыптасып отырғанын жеткізді.
Кеңес төрағасы Ерлан Саиров алқалы жиынның мақсаты – жазаға тарту емес, жемқорлық сынды келеңсіздікті жоюға үлес қосу екенін назарға алды. Қоғамдағы өзекті мәселелерді анықтап, шешуде азаматтық белсенділермен жұмыс жүргізіп, саяси салмағы бар «AMANAT» партиясының қызметіне, ол қабылдаған шешімдерге тиянақты қарауға шақырды.
Бейжің қаласында Қытайдағы Қазақстан туризмі жылы аясында Түркістан облысының әкімдігі «NAURYZFEST» мерекелік іс-шарасын ұйымдастырды. ҚР Туризм және спорт вице-министрі Ержан Еркінбаев қатысып, сәттілік тіледі. Концерт алаңына жиналған қауымға ұлттық тағамдар ұсынылып, өңірдің туристік әлеуеті қамтылған үнпарақтар таратылды.
Облыстың шығармашылық ұжымдары қазақ халқының таңдаулы ән-күйі мен биін көрермендерге паш етіп, қошеметке бөленді. Атап айтқанда, «Сүгір» атындағы қазақ-ұлт аспаптар оркестрі, «Яссы» би ансамблі, «Таңба» этноквартеті және әншілер Бейжің халқы мен Қытай қазақтарына рухани серпіліс сыйлады. «Шашу», «Гәкку», «Түркістан», «Сарыарқа», «Сүгірдің термесі», «Махамбет», «Отан» және тағы басқа үздік туындылар орындалып, театрландырылған қойылым сахналанды.
ҚР Қытайдағы Елшілігі мен Түркістан облыстық мәдениет және туризм басқармасының бірлесіп үйлестіруімен өткізілген «NAURYZFEST» іс-шарасына өңірдің өнерпаздары, туризм және мәдениет саласының өкілдері атсалысты.
Айта кетейік, биыл Қазақстан-Қытай арасындағы мәдени-рухани және туризм бағыттары бойынша қарым-қатынас одан әрі нығаяды. 2024 жыл — Қытайдағы Қазақстан туризм жылы болып бекітілген. 28 наурыз күні Бейжің қаласында Қытайдағы Қазақстанның ресми ашылуы басталған болатын. Халықаралық туристік көрмеге Түркістан облысы белсене қатысып, өз өңірінің туристік өнімдерін жоғары деңгейде танытқаны үшін 2-орынды иемденді.
