Кентау қаласы білім бөлімінің жылдық жоспарына сәйкес, әдістемелік кабинеттің 10 күндігі аясында «Оқушыларды әлеуметтік және педагогикалық тұрғыдан қолдау және «цифрлық ұстаз» тақырыбында Кентау қаласы білім бөлімінің әлеуметтік сала әдіскері А. Шиналиев дөңгелек үстел өткізді.

Мемлекет және демеушілер тарапынан әлеуметтік осал топтан шыққан тәрбиеленушілерге әлеуметтік қолдау көрсету жылдан-жылға күшейіп жүйеленіп келеді. Биылғы жылдың жаңалығы әлеуметтік осал топтан шыққан тәрбиеленушілерге педагогикалық қолдау көрсетуі болып тұр. Ол «Цифрлық ұстаз » жобасы. Бұл жоба мемлекет басшысы Қ. Ж. Тоқаевтың халыққа арнаған жолдауынан бастау алған болатын. Жоба мақсаты – әлеуметтік аз қамтылған отбасыдан шыққан және үлгерімі төмен балаларға негізгі пәндер бойынша білімін толықтыруға мүмкіндік беру. Жобаны  министрлік балалардың білім сапасын арттыру үшін алгебра, геометрия, химия, Қазақстан тарихы сияқты негізгі пәндер бойынша білімдегі олқылықтардың орнын толықтыру үшін ұйымдастырып отыр. Негізгі пәндер бойынша білім алушылардың білімін арттыру, цифрлық білім беру ресурстарын, бейнесабақтарды, электронды оқулықтарды, білім беру платформаларының қолжетімділігін қамтамасыз ету. Цифрландыру мәселелерінде мұғалімдерге қолдау көрсету. Үлгерімі төмен білім алушыларға психологиялық, академиялық және когнитивті қолдау көрсету. Академиялық қолдау көрсетуде 2 пән бойынша жеке оқыту, күрделі және көлемді тақырыптар бойынша кеңес беру.

Жоба аясында бөлімге қарасты мектептердің әлеуметтік педагогтері қосымша сабаққа қатысушылар тізімін анықтап ұсынып, әрі қарай бірлесе сүйемелдеу қажет. Осы бағытта Кентау қаласының мектептерінде бұйрық пен кесте бекітіліп жұмыстар атқарылуда. Жаңа басталған жоба болғандықтан іске асыруда біршама мәселелер туындауда. Дөңгелек үстел барысында да мәселелер анықталып, педагогтер өзара тәжірибие алмасты. М. Қашғари атындағы мектеп-лицейінің әлеуметтік педагогі Ш. Рахманова слайд негізінде баяндама оқып, өз мектебіндегі «Цифрлық ұстаз » бойынша атқарылған жұмыстар туралы айтып, тәжірибиесімен бөлісті.

« – Мемлекет басшысының жолдауында білім беру жүйесінің үздік үрдісін сақтай отырып, әрдайым даму жолында болып, бәсекеге қабілетті, креативті әлеуетін дамытумен айналысатын, еңбекқор тұлға қалыптастыруда басты үміт ұстаздар қауымына жүктелетінін атап айтқан. Оқыту – бұл біздің профессиональды міндетіміз. Ал білім әр оқушының жадында түпкілікті  сақталып, өмірде қолдана білуі ол  ұстаздар тарапынан табысты оқыту болып табылады. Ол үшін оқушылардың қазіргі уақытта оқып жатқан пәндік салалар мен бұрын  қарастырылған тақырыптар арасында байланыс орнатуына үнемі ықпал етуіміз керек.Оқу бағдарламасы ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда белгілі бір бөлім немесе бөлімше аясында қамтылуы тиіс тақырыптар мен оқу мақсаттары көрсетілген. Ұзақ мерзімді жоспар күнтізбелік-тақырыптық жоспарды әзірлеуге негіз болып табылатыны анық. Оқу мақсаттарына қол жеткізу үшін мұғалім мен оқушыларға ұсынылатын жаттығу түрлері, ресурс үлгілері көрсетіледі. Осы орайда ұстаздар ұсынымдық құжатқа сүйене отырып, жаттығу түрлерін бейімдеп, оқушының қызығушылығына, қажеттіліктері мен жас ерекшеліктеріне сәйкес келетін өзінің балама түрдегі ресурстарын таңдай алуы маңызды. Содан кейін іске асатын жоспар – қысқа мерзімді жоспар болып табылады. Қысқа мерзімді жоспар құру барысында тиімді, табысты жақтарын оқу материалы мен сабақтағы іс – әрекетті жеке оқушының қажеттілігі мен жас ерекшелігін ескере  отырып, құрастыру қажет.  Сабақ барысында қазіргі заманауи оқыту әдіс – тәсілдерін пайдалана отырып, көптеген жаттығу түрлерін пайдалануға тырысқан жөн. Осы орайда, басты назарда ұстайтын жағдай қазіргі оқушылар бір тапсырманың төңірегінде ұзақ уақыт шоғырланып отырып қалмау керек. Себебі қазіргі таңда өзекті болып отырған мәселе, білім берудің сапасын жаңа стратегиялар мен инновациялық технологиялардың тиімді әдіс-тәсілдерін  кеңінен қолданбай цифрлық құрылғыларға бейімделген шәкірттердің білімге деген құштарлыққа тәрбиелеу мүмкін емес. Яңни, ХХІ ғасыр дағдысын меңгерген оқушыны жеке тұлға ретінде қалыптастыру – бүгінгі педагогтың басты мақсаты. Сол үшін де, бізге жаңа технологиялармен жәй ғана танысып қоймай, нақты педагогикалық жағдайларда қандай цифрлық құралдардың неғұрлым қамтамасыз ететінін түсіну өте маңызды. Осындай маңыздылыққа сүйене отырып, кез келген оқушыға барынша жайлы білім беру ортасын жасауымыз керек. Педагог жаңа технологияларды пайдалану арқылы өзінің терең білімділігі мен біліктілігін, шеберлігін шыңдайды. Заманауи білім берудің бағыттарының бірі – әлеуметтік желілерді білім беру ресурстары ретінде пайдалану және шеберлік сабақтар мен тренигтер өткізу. Осы арқылы өз – өзімізді түзетіп,даналықтың жетелейміз.» – деді М. Қашғари атындағы мектеп-лицейінің әлеуметтік педагогі Ш. Рахманова

Кентау қалалық білім бөлімінің әдіскері А. Шиналиев «Цифрлық ұстаз» жобасы мектептерде жүйелі өткізілуі қажет екендігін айтып, мектеп әкімшілігі мен жауапты педагогтердің жобаға терең назар аударуды қажет екенін айтып,қорытындылады.

Елімізде 24 қазан – кітапханашылар күні. Осыған орай, Кентау қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде мерекелік кеш өтті. Мерекелік жиында қала әкімінің орынбасары Ақнұр Байболова кітапхана ұжымын мерекемен құттықтады. Осы салада еңбегі орасан бірқатар кітапханашыларға Алғыс хаттар табыс етті. Іс-шараға ҚР Білім беру ісінің үздігі, ұлағатты ардагер ұстаз, Кентау қаласының Құрметті азаматы Бибі Дәрібаева мен ақын, «Қала жанашыры» төсбелгісінің иегері Мұхит Мақажанов қатысып, кітапхана қызметкерлеріне деген жүрек жарды ізгі ниеттерін білдірді.

Кітапхана – мәртебесі биік киелі шаңырақ. Кітапхана- ғасырлар бойы келе жатқан білімділіктің киелі ордасы. Кітапханашылар – ұлттық құндылықтар мен оқырмандар арасын жалғастырушы, оқырман мен кітап арасындағы алтын көпір.

« – Кітапхана дүниеде ештеңе теңестірілмейтін білім бұлағының көзі, ғасырдан-ғасырға адамзат тарихының керуенін сүріндірмей әкеле жатқан шырағы биік, парасаттылық пен білімділіктің, біліктіліктің киелі ордасы. Кітапхана оқырман үшін үлкен тәрбие мектебі, сансыз сұрақтардың жауабын табуға болатын сиқырлы да киелі орда. «Жақсы кітап – жан азығы». Кітап адамзат мәдениетінің ең ұлы туындыларының бірі, кез-келген елдің мәдениетінің ең бастысы – кітапхана. Кітапхана-ғасырдан ғасырға адамзат тарихының керуенін сүріндірмей әкеле жатқан, шырағы биік парасаттылық пен білімділіктің, байтақ пен біліктіліктің киелі ордасы. Қасиетті қазынамызды көздің қарашығындай сақтап, насихаттап, ел игілігіне жаратып жүрген кітапханашылар – ең қажет, абыройлы мамандық иелері. Жастарды кітап оқу мәдениетіне тәрбиелеуге, олардың қызығушылығын арттыруға, талғамына, таңдауына, қажетті тақырыптарын тауып беруге, әдебиеттерді іріктеуге көмек көрсету, оқуға деген көзқарасын ояту кітапханашының тікелей міндеті. Қызығы мен қиындығы мол кітапханашы мамандығы туралы бір-ақ ауыз сөзбен жеткізу мүмкін емес, жұрт көп біле бермейтін, көп елене бермейтін, бірақ дүйім оқырманның кітап жайлы бағыт-бағдар алуы үшін жан-тәнімен беріліп қызмет атқарып жатқан кітапханашылардың еңбегі ұшан-теңіз. Олар білім, ғылым, өнер мен мәдениеттің дамуына өлшеусіз үлес қосып, өркениетті елге айналуымыздың негізін қалауда.» – деді Кентау қаласы әкімінің орынбасары Ақнұр Байболова

Кітап – уақыт пен кеңістіктің тынысына толы адамзат ойының жемісі, қоғамның мәдени күштерін дамытудың қуатты құралы, қайнар бұлағы. Мәдениет пен өнер ұлы болмайынша, ұлт ұлы болмайды дегендей, егеменді мемлекетіміздің болашағы жастардың мәдени танымдық қабілетін қалыптастыратын мәдени ортаның бірі кітапхана болып табылатынын бүгінде білмейтін адам кемде-кем. Қызығы мен қиындығы мол кітапханашы мамандығы туралы бір-ақ ауыз сөзбен жеткізу мүмкін емес, жұрт көп біле бермейтін, көп елене бермейтін, бірақ дүйім оқырманның кітап жайлы бағыт-бағдар алуы үшін жан-тәнімен беріліп қызмет атқарып жатқан кітапханашылардың еңбегі ұшан-теңіз.

« – Қасиетті қазынамызды көздің қарашы­ғындай сақтап, насихаттап, ел игілігіне жаратып жүрген кітапханашылар – ең қажет, абыройлы мамандық иелері. Кітапханашылар білім, ғылым, өнер мен мәдениеттің дамуы­на өлшеусіз үлес қосып, өркениетті елге айналуымыздың негізін қалауда. Эстетикалық талғамы бай, ойы зерек, қиялы жүйрік, өзінің кәсіби шеберлігін шыңдаған, оқырмандарға білім мен қажетті ақпараттың тиімдісін демдеп беріп отырған, ой-өрісі кең, жан-жақты, білімді, парасатты кітапханашылардың орны өзінше бір бөлек. Кітапхана саласы ақпарат және білім орталығы ретінде, ақпаратты беру мен табу, іздестіру жолдарын білуде кітапханашы мамандар бірінші кезекте, жоғары ақпаратты біліммен қаруланған, өз ісінің шебері, әмбебап маман болу керек. Кітапханашының жұмысы жаңалыққа құмарлықтан басталады. Сан түрлі мамандықтар бар, бірақ кітапханашы мамандығы мен үшін өзінің өте қызықты да, тартымдылығымен ерекшеленеді. «Мен кітапхананы ақыл – білім, адамгершілік ордасы деп білемін. Ал кітапханашыларды ешқашан жоғалмауға тиісті сол асыл қазынаның сақшылары санаймын», – деп жазушы, қоғам қайраткері Әбіш Кекілбаев айтқандай, біздің кітапханашылар кітапханаға кірген әрбір оқырманға білім шуағымен қатар, көңіл шуағын да шашып, мейірімді жүздерімен өздеріне бірден баурап алады. Кітапханадағы көпшілік жұмыстардан қызметкер ретінде маған ұнайтыны, жастардың қарым-қатынасын қалыптастыратын, олардың пікір алмасу арқылы ойларын өрістететін ортаның-әдеби клубтардың жұмысы. Жас ұрпақтың бетін кітапқа бұрып, ықыласын кітапханаға аударатын іс-шаралардың жастарға берері мол, сондай-ақ инабатты да, еңбекқор, табиғатынан зиялы, кез-келген қиындыққа төтеп бере алатын кітапханашылардың игілікті істері қоғамға әрдайым қажет.» – дейді беру ісінің үздігі, ұлағатты ардагер ұстаз Бибі Дәрібаева

Айта кетейік, жалпы Кентау қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде 10 кітапхана бар.10 кітапхананың 4-і ауылдық ,6 кітапхана қала аумағында қызмет етеді. Кітапханаларда жалпы 284420 дана кітап қоры бар. Соңғы уақытта кітап оқитын оқырман саны артқан. Бүгінгі күнге дейін 152124 кітап оқуға берілген.

Түркістан қаласының білім бөліміне қарасты Шарап Ниязов атындағы жалпы білім беретін мектебі 1934 жылы ашылған. Биылғы жылы аталған мектепке 90 жыл толып отыр. Осыған орай, қалалық білім бөлімі және мектеп ұжымының ұйымдастыруымен «Мектебім – мерейім» тақырыбында мерекелік салтанатты шара ұйымдастырылды. Мерекелік шараға ардагер ұстаздар мен ата-аналар, зиялы қауым өкілдері қатысты.

Мерейлі күнде мектеп ұжымына құттықтау тілегін жеткізген Түркістан қаласы мәслихатының төрағасы Ғаппар Сәрсенбаев, Кәсіподақ кеңесінің төрайымы Гүлжан Әсілбаева, аталған білім ошағында басшылық жасаған Ергеш Төлегенұлы бастаған директорлар сөз сөйлеп, мектеп ұжымына табыс тіледі. Қалалық білім бөлімінің әдістемелік кабинет меңгерушісі Маржан Қорғанбекова облыс орталығының бас ұстазы Оразкүл Шайхықызының арнайы алғыс хаты мен сый-сияпатын ұсынды.

Білім ұясында 916 оқушы білім алады. Оларға 120 мұғалім сабақ беруде. Мектепте 2 оқу ғимараты бар. Алғашқы 1 қабатты ғимарат 1972 жылы, 3 қабатты типтік мектеп 2013 жылы салынып, пайдалануға берілген.

2023-2024 оқу жылында мектепте көптеген өзгерістер орын алды. Атап айтсақ, жаңа футбол, волейбол, баскетбол және жүгіру алаңдары салынды. Үлкен спорт зал ағымдағы жөндеуден өтті. Мектептің сыртқы қоршауы толық нормаға сай жасалынды. Мектеп ғимаратының қасбеті жаңаланды. Мектептің негізгі кіреберісіне заманауи бақылау пункті салынды. Қазіргі таңда кіші спортзал ағымдағы жөндеуден өтуде.

Мектеп директоры Айдар Болатұлының айтуынша, биылғы оқу жылында білім ошағында 9-сыныптың 9 оқушысы «Үздік аттестатқа», 11-сыныптардың 9-оқушысы «Алтын белгіге», 2 оқушы «Үздік аттестатқа» үміткер болып отыр.
Мектеп мұғалімдерінің ішінде 28 мұғалім «Педагог-зерттеуші», 37 мұғалім «Педагог-сарапшы», 36 мұғалім «Педагог-модератор» санатына ие болса, 11 мұғалім магистр дәрежесіне ие. Мерекелік шарада мектеп оқушылары әннен шашу шашып, би билеп конақтарға көтеріңкі көңіл күй сыйлады.

Кентау қаласында орналасқан Ы.Алтынсарин атындағы №1 мектеп гимназиясында «Оқуға құштар мектеп » жобасы мен «Бір тұтас тәрбие бағдарламасын» іске асыру аясында Біртұтас қазақ халқының асыл перзенті, көрнекті ақыны, жазушы, драматург және ірі қоғам қайраткері Сәкен Сейфуллиннің туғанына -130 жыл толуына орай,  8 «А» сынып оқушылары мен мектеп кітапханашылары Р.Мадиханова мен А.Есіркеп «Сәкен – жырдың сарқылмас дариясы» атты әдеби-сабақ ұйымдастырды. Іс-шара мақсаты: ақынның сыршыл лирикасының табиғатын таныту, оқушылардың мәнерлеп оқу дағдыларын жетілдіру, жас ұрпақты еліміздің тәуелсіздігі мен егемендігі үшін күрескен, Алаштың ардақтысы Сәкен Сейфуллиннің өмірі мен шығармаларын оқып білуге баулу, ақынның өз заманындағы саяси-қоғамдық көзқарасын таныту, ұлтжанды ұрпақ тәрбиелеу.

«- Тарихта қалған тарландар өмірі біз үшін үлгі. Қазақтың қазыналы тілінің бір пұшпағын илеген талай ақын – жазушыларымыз сөз маржанының қандай болатынын қарға тамырлы қазаққа дәлелдеп айтып кетті. Өмір атты теңізде қолдарына қалам алып дүние сырына тоймай тамсана жазған талай дана адамдар болды. Өмірге жұлдыз болып келетін, халықтың еркесі, халық жүгін көтеретін дара адамдар, дарынды жандар аз – ақ. Бірақ қазақ әдебиеті поэзия әлемінде әлемдік деңгеймен салыстырғанда 20 – сыншы ғасырда кенже қалған емес. Керісінше өзінше жаңа қырымен дами бастады. Қандай марғасқа, жаны жайсаң адамдар өмір сүрді сол кезеңде. Әр адамның өз келбеті, өз жан – дүниесі болады. Егер ақынға сезім мен сұлулықты, қосып берген жағдайда одан нағыз шедевр дүниелерді күтуге болады. Қазақтың маңдайына біткен Сәкен Сейфуллин дәл сондай сері адам болатын. Қазақ халқы келбетті ер адамдарды көргенде сері деген. Дәл сол сері Сәкен ақынның сұлу жанынан өріліп, талай дүниелер дүниеге келді. Соғыстың да ащы дәмін татып, бала оқытуды да меңгерген ірі ұстаз өмірінің соңғы кезіне дейін құдіретті ақындық өнердің жүректе жатқан шырағын сөндірген емес. Жаңалыққа толы қым – қуыт жиырмасыншы ғасыр өмір майданына, өмір жағалауына таңдаулыларды өзі шығарып тастап отырды. Жазушы туралы қанша айтса да жарасады. Сәкен – қазақ кеңес әдебиетінің қарыштап дамуында үлкен роль атқарған жаңашыл ақын. Өзінің бар өнерін халық мақсатына, туған елінің жарқын болашағына арнап, жаңа заманның дауылпазы болды. Абайдан кейін қазақ поэзиясына жаңалық қосқандардың ішінде оның орны бөлек.» – деді мектеп кітапханашысы Р.Мадиханова

Іс-шараға қатысқан 8 сынып оқушылары сынып жетекшісі А.Кентербаева мен бірге ақын өлеңдерін мәнерлеп жатқа оқып қана қоймай , ақын әндерімен де танысып, өздері оқыған ақын өлеңдерінің мәні мен мағанасына, тарихына терең үңіліп ақын шығармашылығымен жақынырақ танысты. Сәкен Сейфуллин – қазақтың бір туар ұлы, қазақ әдебиетінің негізін салушыларының бірі. Өлмес әдеби, мәдени мұра қалдырған ақын осы уақытта біздің арамызда жүрмесе де, өлеңдері халқымен бірге жасай бермек. Мектептің кітап қорындағы Сәкен Сейфуллиннің 5 томдық жинағы,«Аққудың айырылуы», «Өнегілі өмір» және т. б кітаптары бар. Қазақ әдебиеті энциклопедиясында Сәкен Сейфуллиннің толық өмір баяны баяндалған.

Кентау қаласындағы №7 кәсіптік колледжінде Түркістан облысы «Өркен» Балалардың Әл-ауқатын арттыру Ұлттық Ғылыми Практикалық институты» Коммерциялық емес акционерлік қоғамы ұйымдастырған біліктілік арттыру курсына қатысып және білім жетілдіріп келген колледж педогогтары «Зорлық-зомбылықтың алдын алудың және білім беру ортасының психологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің негізгі қағидаттарын регламенттейтін заңнамалық және нормативтік актілер мен құжаттар» тақырыбында өз тәжірибелерімен бөлісіп, семинар өткізді.

Семинардың мақсаты: Колледж оқытушыларына зорлық-зомбылық ұғымымен, зорлық-зомбылық түрлерінің жіктелуімен таныстыру,зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері бойынша педагогтердің құқықтық мәдениетін жетілдіру.

« – Зорлық-зомбылықты түп-тамырымен жою жолындағы айтарлықтай кедергі болып «зорлық-зомбылық» ұғымын түсіну аясының тарлығы табылады, аталмыш ұғым көбінесе тек дене жазалауына ғана қатысты қолданылады. Зорлық-зомбылыққа қорқытуды, психологиялық қысым көрсетуді немесе тіл тигізуді жатқызу таңсық жайт. Қоғамда жалпы «зорлық-зомбылық» ұғымын дұрыс түсінуді, оның жағымсыз салдарынан хабардар болуды, оның барлық түрін барлық деңгейлерде қабылдамауды және күресуді, сондай-ақ, бала тәрбиесі мәдениетінен зорлықпен тәрбиелеудің кез-келген түрін жоюды мақсат деп білу қажет. Балаларға көрсетілетін зорлық-зомбылықтың барлық түрлерінің алдын алу және жою мақсаттарына жету үшін бірқатар стратегияларды іске асыру маңызды. Алдын алу деңгейінде балаларға кез-келген түрде, соның ішінде дене жазалауы түрінде зорлық-зомбылық көрсетуге тыйым салатын заңнамамен қамтамасыз ету қажет. Сонымен қатар, ата-аналардың балаларын зорлықсыз тәрбиелеу дағдыларын үйде қызмет көрсету және жақсы ата-ана болу бағдарламалары сынды шаралар арқылы дамыту маңызды. Мектепке дейінгі және мектеп мекемелерінде,сонымен қатар білім беру орындарында, қосымша білім беру ұйымдарында балаларға арналған арнаулы бағдарламалар болуы қажет.Шара қолдану деңгейінде балаларға зорлық-зомбылық көрсетілгені туралы өкілетті органдарға міндетті түрде хабардау жүйесін жасау, жүйенің тиімділігін арттыру үшін бала құқықтарын қорғау жүйесіне қосымша әрекет етуші тұлғаларды енгізу, өкілетті органдар арасында нақты үйлестіру және тиімді өзара әрекеттесу тетігін жасап шығару, мамандарды балаларға зорлық-зомбылық көрсету оқиғаларымен жұмыс жасауға үйрету, сонымен бірге, білім, денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау жүйелеріндегі зорлық-зомбылық оқиғалары кезінде құқық қорғау және сот органдарының шара қолдануына қатысты нұсқаулықтар әзірлеу маңызды.» – деді өз тәжірибелерімен бөліскен ұстаздар.

Мамандардың және халықтың балаларға зорлық-зомбылық көрсетілетінінен, соның ішінде, зорлық-зомбылық көрсету қауіп-қатерлерінен және белгілерінен, оған қоса балаларға зорлық-зомбылық көрсетудің жағымсыз салдарынан хабардарлығын арттыруға көңіл бөлудің де маңызы аз емес. Сонымен қатар, жағдайды және оң өзгерістерді бақылап отыру үшін балаларға көрсетілетін зорлық-зомблықтың барлық түрлері туралы әкімшілік мәліметтерді жинауды әрі қарай жетілдіру қажет, деп санайды педагогтар.

Осылайша семинар барысында оқытушылар іс-шараға белсене ат салысып, өз ой-пікірлерін білдіріп, тиімді шешім қабылдау жолдарын қарастырды. Буллинг және кибербуллингтің алдын алу мақсатында білім алушырдың сауаттылығын арттыру жолдары қарастырылып, жан-жақты тұлға болып қалыптастыру жолдары мен алғы шарттары түсіндірілді.

Кентау қаласындағы №7 кәсіптік колледж студенттерінің кітапқа деген қызығушылығын арттыру мақсатында оқу орны ұжымының тарапынан түрлі іс-шаралар ұйымдастырылып келеді. Осындай игі бастамалардың бірі «Оқуға құштар колледж» жобасы аясында кітапханаға келіп түскен жаңа әдеби кітаптарды колледж жатақханасында жатқан білім алушылардың уақытын тиімді өткізу барысында, Ш.Жатбасқызының ұйымдастыруымен «Танысыңыз, жаңа әдебиеттер!» атты тәрбие сағаты өтілді. Тәрбие сағатының мақсаты колледждегі білім алушыларды кітап оқуға баулау. Кітапханадағы  әдеби, көркем кітаптарды оқуға кеңес беріп, олардың түрлі туындыларға, шығармаларды оқуға деген қызығушылықтарын ояту және оқырмандарға жаңа түскен кітаптарды кеңінен насихаттау, әр оқырманға жеке дара ұсыну.

Кітап – ғасырларға сапар шеккен ақыл ескерткіш. Ұлыларымыз айтқандай кітап әлемдегі құпиялы ұлы ғажайыптардың бірі. Осы бағытта «Танысыңыз, жаңа әдебиеттер!» тақырыбында жаңадан түскен кітаптарды насихаттау мақсатында кітап көрме жасақтап, оқырмандарға ұсынылды. «Артық ғылым кітапта, ерінбей оқып көруге» деп, ойшыл Абай Құнанбаев айтып кеткендей әрбір адам үшін ғылым мен білімнің қайнар көзі кітапта екенін ұғыну маңызды. Бұл көрмеге көркем әдебиеттер, тарихи, тілтану, әдебиеттану саласындағы кітаптар қойылды. Сондай-ақ, кітапхананың жылдық жұмыс жоспарына сәйкес мазмұнды көпшілік шаралар ұйымдастырылып, жоспарда  белгіленген күндерде өткізіліп отыратыны айтылды.

«- Әр жыл сайын дәстүрлі түрде оқу жылының басында 1 курс студенттеріне арналған «Кітапханалық сабақтар» да ұйымдастырылады. Сабақ барысында  студенттерді «Кітапхананы пайдалану ережесімен», кітап қорымен, каталогтармен жұмыс, кітап көрмелерінің мазмұны, мерзімдік басылымдар туралы, кітапханаға тіркелу тәртібі, сондай-ақ тағы басқа қызмет көрсету түрлерімен жоспарлы түрде кестеге сәйкес өткізілуде. Кітапхананың жұмыс жоспарына сәйкес оқырмандардың рухани байлықтарын әдебиет оқу  арқылы  жеткізу  мақсатында еліміздің ақын- жазушыларынын шығармаларын насихаттауда түрлі тақырыптарға арналған  инновациялық, көпшілік шаралар ұйымдастырылады. Атап айтатын болсақ, Тілдер мерекесі қарсаңында «Тілдің мерейі-елдің мерейі»  атты танымдық -зияткерлік сағат, көрнекті жазушылардың даталы күндеріне орай шығармаларын насихаттау барысында библиографиялық ұсыныстар дайындалып оқырмандарға ұсынылып, насихатталады. Салауатты өмір салтын насихаттауда «Менің денсаулығым-менің болашағым»атты тақырыптық сөре, студент жастарға Қазақстанның сырттан келген  басқа ұлт  өкілдеріне алтын бесік болған әлемдегі мемлекеттердің бірі екендігін ұғындыру, патриотизмге, елін, жерін сүюге және халқын құрметтеу, Қазақстан халқының татулықпен, бірлікпен өмір сүріп жатқаны туралы насихат жұмыстарын жүргізу барысында «Татулықтың тірегі, бірліктің белгісі-Тәуелсіздік» атты тақырыптық кеш ұйымдастырылып өткізілді. Студенттердің кітапқа деген  қызығушылығын арттыру мақсатында «Менің сүйікті кітаптарым» атты өткізілген оқырман бенефисі, жастардың поэзияға деген  сүйіспеншіліктерін арттыру, поэзияны бағалай білуге баулу, сөз өнерін қадірлеуге тәрбиелеу және адамгершілік тәрбиені насихаттау мақсатында «Әдептілік-әдеміліктің белгісі» тақырыбында студенттер арасында өткізілген пікірталас, қазақтың әдет-ғұрпының тәрбиелік мәнін  ұғындыру, жастардың бойына адамгершілік, имандылық қасиеттерді қалыптастыру, әдемілік  туралы түсініктерін кеңейту, мақсатын көздеді. Жастарға қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет- ғұрпының  тәрбиелік мәнін ұғындыру бағытында, жастардың бойына адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру мақсатымен «Салт –дәстүр тәрбие негізі» тақырыбындағы оздырылған шараны айтуға болады. Жоспарға сәйкес студент жастарға Отаңға деген  сүйіспеншілікті тәрбиелеу  мақсатында  «Өшпес ерлік-ұрпаққа» атты  әдеби-сазды кеш өткізіліп, қуғын-сүргін, ашаршылық құрбандарын еске алу күніне байланысты «Зобалаң жылдар жаңғырығы» ұсыныстық-библиографиялық көрсеткіш шығарылып студент жастарға насихатталды.  Кітапханада кітап мәртебесін көтерумен қатар кітапхана қорын жаңа ғылыми басылымдармен, республикалық және жергілікті газет-журналдармен  толықтырып отырылады,  және келіп түскен баспасөз басылымдарын насихаттауда  ай сайын шолу өткізіліп отырылады.  Осы бағытта кітапханада тұрақты  кітап көрмелері ұйымдастырылып отырылады. Атап айтсақ, «Егеменді Ел-Тәуелсіз Қазақстан», «Тіл-ұлтымыздың тірегі», «Дені сау ұрпақ-Ел болашағы», « Заңды білу-заман талабы», «Танысыңыз-Жаңа кітаптар», «Саламатты Қазақстан» және тағы басқа жыл бойына  саны 20-ға дейін оқырмандарға көмек ретінде айтулы күндерге арналған кітап қорын ашатын тақырыптық сөрелер ұйымдастырылады. Әр оқу жылының басында оқырмандардың ақпараттық мәдениетін арттыруда,  1 курс студенттеріне кітапхананың кітап қорымен, анықтамалық аппаратпен  таныстыру экскурсиялары өткізіледі. Кітапхананың жоспарына сәйкес кітап қорын насихаттау мақсатында, кітап оқу мәдениетін арттыруда өткізілетін көпшілік шараларға үлкен  көңіл бөлінеді. Бүгінгі күні кітапхананың басты қызметінің бірі электронды кітап қоры және электронды мәліметтер базасын жинақтау. «Кітапхана ісі» бағдарламасы бойынша электронды қоры базасы жасақталып, келген жаңа кітаптармен толықтырылуда.  Бағдарламада оқу, әдістемелік және ғылыми әдебиеттер бойынша анықтама, жаңадан келіп түскен оқулықтар туралы мәлімет алуға болады. Кітапхана қорындағы басылымдар, олардың түрлері бойынша бөлінуі, оқулықтар қозғалысы туралы ақпарат «Жинақталған есеп кітапшасы» бөлімінде беріледі. Оқытушылар мен студенттер «Кітаптар каталогы» арқылы каталогтағы басылымдармен, мақалалармен танысып, «Web-құрамдас» бөлігіндегі іздеу ұяшығына атауды енгізу арқылы қажетті оқулықты іздеп таба алады.» – деді Ш.Жатбасқызы

«Танысыңыз, жаңа әдебиеттер!» атты тәрбие сағатында білім алушылардың кітап оқуға құштарлығын арттыру мақсатында сұрақ-жауап қойылып белсенді оқырманға тәтті үйлестірілді. Кеш соңында I – курс студенті Бурибаев Жансерік қазақтың қара домбырасымен күй ойнады.

Кентау қалалық орталық кітапхананың ұйымдастыруымен ғалым, филология ғылымының докторы, профессор Бейсенбай Кенжебаевтың туғанына 120 жыл толуына орай “Ұстаз. Ғалым. Азамат” атты тұлғалы кеш өтті. Іс – шараға Ө.Жәнібеков атындағы №3 мектеп- лицейінің ұстаздары мен оқушылары қатысты. Тағылымға толы кештің мақсаты кешегі кеңестік дәуірдің қаншама теперішін көріп жүрсе де мойымай, қазақ әдебиетінің тарихын бірнеше ғасыр ілгерілетуге күш салып, осы жолда шәкірттер тәрбиелеп мақсатына жеткен қажырлы да күрескер ғалымның өмір жолы мен шығармаларын жастарға насихаттау, өнегелі істерін дәріптеу және өскелең ұрпақтың кітап оқуға деген қызығушылығын арттыру болды. Сонымен қатар, “Ұстаз. Ғалым. Азамат” атты тұлғалы кеште ұлы тұлғаның өмірбаяны баяндалды.

Филология ғылымдарының докторы, профессор Бейсенбай Кенжебаев 1904 жылы 4 қазанда қазіргі Түркістан облысы, Ордабасы ауданындағы Бөген ауылында дүниеге келген. Журналистика саласында қызмет істеген талантты тұлғаның өмірі баспасөз саласымен өрілді. 1923-1928 жылдары «Жас қайрат», «Лениншіл жас» газеттерінде, 1929-1930 жылдары «Кеңес туы», 1932-1933 жылдары «Оңтүстік Қазақстан», 1928-1929, 1931-1932, 1933-1935 жылдары «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Егемен Қазақстан») басылымдарында бөлім меңгерушісі, редактордың орынбасары, редактор болып жұмыс істеді. 1925 жылы Мәскеудегі Шығыс еңбекшілері коммунистік университетін, Әдебиет институтының екің жылдық курсын, 1942 жылы ҚазМУ-ді (қазіргі ҚазҰУ) бітірген. 1938-1941 жылдары «КСРО Жоғарғы Кеңесінің Ведомостары» ресми басылымында аудармашы, 1941-1944 жылдары Қазақстан мемлекеттік біріккен баспасының бас редакторы болып қызмет істеген. Жоғары оқу орнында ұстаздық қызметке қабылданған соң 1961 жылдан ҚазМУ-де кафедра меңгерушісі, 1975-1987 жылдары аталған университеттің профессоры болды. 1987 жылы 17 шілдеде 63 жасында Алматы қаласында дүниеден өткен.

Бейсембай Кенжебаев – абайтану ғылымының қалыптасуына үлкен үлес қосқан тұлға. Абай Құнанбайұлының ақындық қарымы, ойшылдық сипаты ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде әбден мойындалып болғанымен де, оның шыққан тегі большевиктер партиясы басқарған жаңа қоғам үшін «томпақ» еді. Сондықтан да Бейсекең сияқты ұлтсүйер әдебиеттанушылардың алдында бұл томпақтықтың тігісін жатқыза отырып, тәпсірлеу міндеті тұрды.  Кезінде әдебиет тарихын әбден «тазартуға» тырысқан біршама қызылкөз сыншылар Абайдың өзін байшыл, феодал деп әдебиет тарихынан аластауға әрекет еткенде, сонау жиырманшы жылдардан мақала жазуы да, Сұлтанмахмұт Торайғыров шығармашылығына қатысты да өзінің азаматтық үнін білдірген де, мемлекеттік баспаны басқарып жүрген кезінде Мұхтар Әуезовтің «Абай» романын шығарып жібергені де Бейсенбай Кенжебаевтың ұлт мүддесі жолындағы жанкештілігінің көрініс болатын.

« – Бейсенбай Кенжебаевтың абайтану ғылымын дамытуға қатысты келесі бір еңбегі – «Абай шығармаларының соңғы басылуы туралы» сыни мақаласы. Абайдың өмірден өтуіне елу жыл толуына байланысты 1954 жылы Қаз ССР ҒА  Тіл және әдебиет институты баспаға әзірлеп жарық көрген, ақынның екі томдық шығармалар жинағына сыни шолу ретінде жазылған мақаласында Бейсембай Кенжебаев бұған дейінгі 1909, 1933, 1945-48 жылдардағы басылымдарында жіберілген текстологиялық қателер мен кемшіліктер болғанын, бірақ бұл жинақтар Абайды зерттеу ғылымының елеулі табысы екенін айта келе: «Абай шығармаларының соңғы басылуын баспаға әзірлеген, басқарған жолдастар осы табысты пайдалануға, оның кемін толтырып, қатесін түзеп, ұлы ақынның мұраларын мінсіз етіп, нағыз ғылыми тұрғыда шығаруға, Абайды зерттеу ғылымын тағы да дамыта түсуге міндетті еді. Бірақ бұл жинақ көп ретте жұртшылық күткен дәрежеде шықпаған», – деп өзінің бұл жинаққа көңілі толмайтынын, көптеген қате, кемшіліктер бар екенін ашық айтады. Мұнда сыншы жаңа басылымның кемшіліктері ретінде, әзірлеушілер тек Мүрсейіт Бікеұлының қолжазбаларына ғана сүйенгенін, кеңес үкіметі орнағаннан бергі кезеңдегі ғылыми экспедициялар жинаған өлеңдерді енгізбегендігін атап көрсетеді. Сондай-ақ Абай өлеңдерінің жазылу тарихы, көздеген дәл нысанасы бар екендігін, сондықтан да баспаға әзірлеушілер осыны сезінуі қажеттігін ескерте отырып, бұл бағытта қанағаттанарлықтай жұмыс істемегенін нақты мысалдар арқылы көрсетеді. Абай және басқа да қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдері туралы таптық сипаттағы пікірталастар, айтыс-тартыстар заманында Бейсембай Кенжебаев та өз үнін қатады. «Абай – халықтық ақын» деген пікірлі ұстана отырып, жиырма бір жастағы жас ғалым «Абай қазақтың феодал табынан шықты: оның өз әкесі Құнанбай, арғы аталары Ырғызбай, Өскенбай – ірі бай, феодал, әйгілі би, сұлтан болған, ел ішінде үстемдік жүргізген, феодализмнің барлық уытын жайған адамдар.», – дей отырып, Бейсембай Кенжебаев Абайдың шыққан тегіне емес, оның ақындық тұлғасына мән беруге шақырады. Абай тұлғасына қатысты бұл ұстанымына ғалым ғұмыр бойы адал болып өткенін көреміз. «XX ғасырдың бас кезіндегі қазақтың демократ жазушылары» тақырыбында докторлық диссертация қорғаған Бейсенбай Кенжебаевтың Абай тұлғасына қатысты жанқиярлық еңбегі – М.Әуезовтің «Абай» романын баспадан шығартуы еді. «Бейсекеңнің ол күресі текке кетпеді, ақыры баянды болды. Баспада бас редактор болып тұрғанында жоғары орындағылар «шығарылмасын» деп тоқтатып тастаған Әуезовтің «Абай» романын 1942 жылы жауапкершілікті мойнына алып шығарып жіберіп, басы дауға қалғаны бар. Сол үшін арыз беріп, жұмысынан кеткен. «Абай» романын халық романы деп алғаш мақала жазған да Бейсекең. Сондай бір қиын жылдарда Мәскеуге барып, жаңағы өзің айтқаныңдай, бірнеше жыл сонда тұруға да мәжбүр болған», – деп жазады өз естелік жазбасында М.Мағауин.

Ұлтының жоғын жоқтап, ұпайын түгендеу жолында саналы ғұмырын арнаған қажырлы ғалымның арманы орындалды, әдебиет тарихының өрісі бірнеше ғасырға ілгерілеп, зерттеу тақырыбының аясы кеңіді. Мұның өзі ұлттың рухани сана-сезімінің жаңа деңгейге көтерілуіне игі әсер етті. Өткен ғасырдың екінші жартысындағы осындай игілікті қадамдардың, рухани өрлеудің бастауында тұрған көрнекті тұлғалардың бірі ұлы ұстаз Бейсенбай Кенжебаев екенін бүгінгі ұрпақ біле жүргені абзал.

«Бұған дейін жасалғандардың бәрін, одан да жақсырақ етіп жасауға болады» – деп Генри Форт айтқандай, заманауи жағдайда оқу-тәрбие үрдісін сапалы қамтамасыз ету күрделі кәсіби іс-әрекет болып табылады. Себебі қазіргі кезде білім саласындағы қарқынды өзгерістер инновациялық технологияларды, жаңғырту мәселелерін талап етіп отыр. Осы орайда сабаққа деген қызығушылықпен білім сапасын арттыруда Lesson Study тәсілін қолдану кеңінен таралып отыр. Кентау қаласының білім бөлімінің 07.10.2024 жылғы №418 ә/қ бұйрығы негізінде және Кентау қаласының білім бөлімінің әдістемелік кабинетінің меңгерушісі А.А.Мақұлбекованың бастамасымен Lesson Study сыныптағы іс-әрекетті зерттеудің жапон әдісінің элементтерін енгізу және сыныптағы оқушылардың зерттеу жұмыстарын жас ерекшелігіне сәйкес жүргізу мақсатында Ә.Науаи атындағы №17 жалпы білім беретін мектебінің 4 «Б» сыныбы сабақтағы іс-әрекетті зерттеу бойынша қалалық деңгейде зерттеуге алынған.

Жалпы Lesson Study тәсілі – мұғалім тәжірибесі саласындағы білімді жетілдіруге бағытталған, сабақтағы іс-әрекеттегі зерттеудің ерекше үлгісі болып табылатын педагогикалық тәсіл. Ол ХІХ ғасырдың 70-жылдарында Жапонияда бастау алған. Батыста америкалық зерттеушілер жапон мұғалімдерінің жалпы педагогика саласында да, сондай-ақ АҚШ-тың оқушыларымен салыстырғанда жапон оқушыларының білім деңгейлері анағұрлым жоғары болуын қамтамасыз ететін белгілі бір пәнді оқыту саласында да білімдері жоғары екендігін дәлелдегеннен кейін осы ғасырда ғана танымал бола бастады. Қазіргі уақытта Шығыс Азияда Lesson Study Жапониямен қоса, Сингапурде, Гонконг пен Қытайда қолданылады. Бұл тәсіл сонымен қатар батыс елдерде де, соның ішінде АҚШ-та, Ұлыбританияда, Швецияда және Канадада қолданылуда. Бұл мұғалімнің тәжірбиелі білімін қалыптастыруға ықпал ететін, сабақта орын алып жатқан іс-әрекетті зерттеудің ерекше мысалы болып келетін педагогикалық тәсілдердің бірі .Оқушының білім алуына көмек беру негізінде ұйымадастыруға болады. Lesson Study-сынып оқушыларының деңгейін анықтау, топтық жұмыс құрамындағы әртүрлі деңгейдегі оқушыларды анықтау мақсатында қолданылады. Әрі оқушы, әрі сабақ зерттеледі. Оқушылардың оқу үдерісі мұғалімдер тарапынан зерттеліп, зерттеу нәтижесінде мұғалімдер жаңа әдістерді енгізіп, қателіктерді түзей алады. Оқу мен оқыту сапасын арттыруға арналған таптырмайтын құрал ретінде қолданылып келеді.

Осы бағытта Ә.Науаи атындағы № 17 жалпы білім беретін мектеп базасында зерттеуге алынған 4 «Б» сыныпта, бастауыш сынып мұғалімі Базарбаева Дариға Сүлейменқызы дүниетану пәнінен «Отбасының қоғам өміріндегі маңызы» тақырыбында зерттеу сабағының алғашқы циклы жоспарланып, өткізілді. Зерттеуге алынған 4 «Б» сынып оқушылары сабаққа белсене қатысып, отбасы тақырыбы бойынша өз ой-пікірлерін еркін айтып, мақал-мәтелдер келтірді. Сабақ барысында жеке, жұптық, топтық жұмыстар жүргізіліп, сергіту сәтінде нейрожаттығу өткізілді. Сабақты жоспарлауда оқушылардың жас ерекшеліктері ескеріліп, сабақтың тәрбиелік мәніне, отбасылық құндылықтарға басты назар аударылды. Сабақ барысында оқушылар «Бәйге» әдісі арқылы бағаланып отырды. Сабақта «Бес жолды өлең» және «Ақылдының алты қалпағы» әдісінен тиімді пайдаланды. Сабақ өзінің оқу мақсатына жетті.

« – Табысты мұғалімдер көбінесе сыныпта болып жатқанның біразына, кейде тіпті көпшілігіне мән бермейді. Бұл – кемшілік емес! Бұл – оларға табысты болуға көмектескен үдерістердің нәтижесі. Сынып дегеніміз – кәсіпқойларға қызмет етуге тура келетін барынша күрделі жұмыс жағдайлары: шамамен бір сағатқа жуық уақыт ішінде сабақта жұмыс істеп отырған 30 және одан да көп оқушы үлкен көлемді ақпарат өндіреді. Бұл ақпараттың мұғалімге жетуінің жылдамдығы да үлкен, соның салдарынан сабақ, жапондықтар айтқандай, ағыны қатты өзен сияқты болып шығады. Зерттеушілер мұғалімдердің ақпараттың осы ағынын және оның жылдамдығын қалай игеретінін бақылаған. Рэгг және басқалар анықтағандай, мұғалімдер бірінші үш жылда барлық қиындықтан өтіп, жақсы педагог болып қалыптасады, себебі өздері үшін проблема болып табылатын оқу жағдайын басқарудың жаңа тәсілін тапқанда олар бұл тәсілді осыған ұқсас жағдайларда үнемі қолдануға болатын белгілі бір оңтайлы нысанға айналдырып алады да, реті келген кезде қолданып отырады. Мұғалімдер өз сыныбында автономды түрде «жеке маман» ретінде жұмыс істейтіндіктен, басқа мұғалімдерде әріптесінің «болжамды» білімін тәжірибеде көруге мүмкіндік бола бермейді. Ал мұғалімнің жұмысын басқа маман бақылаған кезде оның жұмысының нәтижелілігі бағаланатын болғандықтан, ол сол баға пен пікірдің үдесінен шығуға тырысып, өзінің «жасырын» білімдерін көрсетуге ұмтылмайды, яғни тәуекелге бармауды жөн көріп, «қауіпсіз» оқытуды көрсетеді. Санасыз субъктілерге қарағанда адамдар көп көлемді ақпаратты «сүзгіден» өткізу арқылы игереді. Сыныпта да дәл солай: қомақты сыртқы оқиғалар мен ақпаратты елемей, белгілі бір сәтте болған маңызды нәрселерді ғана ескереміз. Біз маңызды деп санаған ақпаратты лезде меңгеріп, бірден өзімізге ыңғайлы түрде сақтап аламыз, бұл күрделі әрі жылдам сабақ жағдайында біз басымдық берген басқа да маңызды нәрселерді өңдеу үшін жұмыс жадымызды бос ұстауға мүмкіндік береді. Lesson Study тәжірибелі мұғалімдермен қатар, еңбек жолын жаңа бастаған мамандарға да кәсіби жетілуге көмектеседі. Себебі бірлесіп жоспарлау, бірлесіп қадағалау, бірлесіп талдау арқылы біз оқыту туралы бірлескен пікір қалыптастырамыз. Бұл жағдайда біз оқыту аспектілерін өзіміздің ұстанымымыз тұрғысынан ғана емес, Lesson Study дайындаған әріптестеріміздің көзімен де қарастырамыз, соның нәтижесінде біз Lesson Study барысында бақылаған нақты сабақты өзіміздің жоспарлаған сабағымызбен салыстырамыз. Бұл біздерге өзіміз әдетте мән бермейтін, елемейтін, әдетте «шеттетіп тастайтын» немесе болжамды білім ретінде сақталып қалатын нәрселерді аңғаруымызға түрткі болады. Lesson Study тәсілін пайдаланатын көптеген адамдардың айтуынша, зерттелетін жекелеген оқушылардың оқудағы қажеттіліктері мен мінез-құлықтарына назар аударып, сол арқылы олар туралы көбірек біле отырып, біз өз оқушыларымыздың әрбіреуін анағұрлым жақсы тани бастаймыз. Демек, мықты және нашар оқушылардың аралығындағы «орташа» сыныпты оқытуға қарағанда, Lesson Study мұғалімге өз жұмысын болмашы ақпаратпен шамадан тыс жүктемей, барлығынан хабардар болып, өмір бойғы тәжірибесінде әрбір оқушының қажеттілігін ескеріп отыруға мүмкіндік береді.» – дейді бастауыш сынып мұғалімі Базарбаева Дариға.

Зерттеу сабағын Кентау қалалық білім бөлімінің әдістемелік кабинет меңгерушісі А.А.Мақұлбекова, қаладағы барлық білім беру ұйымдарының бастауыш сынып мұғалімдері, сонымен қатар мектептің зерттеу тобының мүшелері. педагогтар бақылады. Сабақтың барысын зерттеу тобының бақылаушылары берілген критерийлер бойынша сабақтағы іс-әрекетті зерделеп, сабақ соңында талдау жұмыстарын жасап, қорытындыларын шығарды. Сабақты зерттеуде мұғалімдер өзара білім мен тәжірибе алмаса отырып, кәсіби қоғамдастық құруға септігін тигізді. Мұғалімдер өздерінің тәжірибесіндегі зерттеу тәсілдерін ортаға салып тәжірибе алмасты.

« – Lesson Study-ді бастамас бұрын топ мүшелеріне өздері енгізіп жатқан оқыту әдісінің негіздеріне қатысты қандай жұмыс атқарғанын, ол туралы не білгенін, нені пысықтағанын әріптестеріне көрсетуге мүмкіндік беру қажет. Мұғалімдер өздерінің істеген істері туралы пікірлерімен басқалармен бөлісетінін алдын-ала білсе, олар мұны бүкіл үдеріс бойында естерінде ұстайтын болады. Бұл Lesson Study тобына өз пікірлері мен ойларын әріптестері алдағы уақытта оны пайдалана алатындай етіп нақты баяндауға мүмкіндік береді. Lesson Study қысқа бейнежазбалары мен PowerPoint таныстырылымына салынған фотосуреттері – сабақты өткізу барысын көрсетіп, тәжірибені қорытудың танымал тәсілі. Топ дайындаған, бейімдеген немесе жетілдірген педагогикалық әдістемені толық ұғынуға көмектесу мақсатында басқа мұғалімдермен жұмыс істеу мүмкіндігін ұйымдастыруға болады. Тәжірибені нақты тұжырымдау, түсіндіру және көрсету: 1. әріптестерінің тәжірибесіне сүйеніп өз тәжірибесін жетілдіруде көмектесетінін; 2. түсіндіру мен коучинг жүргізіп отырған маманның жұмыс тиімділігін арттыратынын естен шығармаған абзал. Себебі Lesson Study кезінде мұғалімдер әдетте пайдаланғанымен, ол туралы ешқашан айтпайтын тәжірибедегі жасырын білімін ашық көрсетеді. Басқаларға түсіндіру арқылы мұғалімдер өз білімдері туралы көп білуге, сөйтіп білімдерін одан әрі жетілдіруге мол мүмкіндік алады. Мұғалімдер бөлмесінде «оқыту қабырғасын» ұйымдастырып, ол жерде Lesson Study тобы өз жұмыстарын, фотосуреттерін, бақылауларын, оқушылар сауалнамалары мен пікірталас нәтижелерін, бастапқы болжамдарын ұсына алады. Бұл ресми таныстырғаннан кейін де мұғалімдер бөлмесінде осы мәселе төңірегінде ұзақ уақыт бойы талқы жүргізуге ықпал етеді.» – дейді Кентау қалалық білім бөлімінің әдістемелік кабинет меңгерушісі А.А.Мақұлбекова

Түркістан облысы, Кентау қаласы «Өзбекәлі Жәнібеков атындағы көп салалы мектеп-гимназиясында» Түркістан облыстық білім беруді дамыту орталығының және Кентау қалалық білім бөлімінің ұйымдастыруымен «Аралас мектептердегі мемлекеттің тілдің оқытылу сапасын арттыру: мақсат, функционалдық сауаттылық, патриотизм» тақырыбындағы онкүндіктің іс-жоспарына сай «Алаш ардақтыларының ұлттық идеялары және педагогикалық шығармаларының қайта жаңғыруы» тақырыбында тәжірибелік семинар өтті. Семинар Өзбекәлі Жәнібеков атындағы көп салалы мектеп-гимназиясы, №5,№6,№17,№23 мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдерінің ұйымдастыруымен өтті.

Тәжірибелік семинарда №23 Ә.Бөкейханов атындағы қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Адилханова Жанар «Алаш ардақтыларының педагогикалық шығармалары» тақырыбында баяндама жасады. Баяндамада алаш ардақтыларының педагогикалық шығармалары жайлы ақпарат беріліп, бірнеше әдіс арқылы олардың туындыларының қайта жаңғыруы жайлы ақпарат берілді.

« – Алаш арыстарының тарихта алатын орны ерекше. Олар: Ахмет Байтұрсынұлы, Әлихан Бөкейханов, Міржақып Дулатұлы, Халел Досмұхамедұлы, Мұхамеджан Тынышбайұлы,Мұстафа Шоқай  және тағы да басқа ұлы тұлғалар. Аты аталған зиялылар  өркениетті елдердің  өмірдегі тәжірибелерін ескере отырып, келешек ұрпақ, қазақ халқы білім алып, дамып, басқа өркениетті  елдермен  теңестіруді қалады және қол жеткізді деп айтуға болады. Ең алдымен, қазақтың өз атамекеніне ие болуын мақсат етті. Сол жолда күресті.Қазақ халқының үздік білім алған, кең ойлы патриот саңлақтарының пайда болуымен тұңғыш ұлттық Алаш үкіметі құрылып, қазақтың саяси идеясының негізі қаланды. Алаш қозғалысының лидерлері халықтың өзіндік санасын жоғары көтеріп, ұлттық бостандық идеясын ұсынды, қазақ халқының ұлттық мүддесін қорғау бойынша бірізді бағыт ұстанды. Қозғалыс көшбасшысы А.Байтұрсынов: «басқалардан кем болмас үшін біз білімді, бай һәм күшті болуымыз керек. Білімді болуға – оқу керек!Бай болуға – кәсіп керек! Күшті болуға – бірлік керек! Осы керектердің жолында жұмыс істеу керек!» деген еді. Ал, Алаш алыптарының бірі М.Дулатов «Оян, қазақ» деп жар салса, Алаштың тағы бір қайраткері Х.Досмұхамедов «Өз тілін өзі білмеген ел – ел бола алмайды. Тілінен айрылған жұрт – жойылған жұрт» деген екен. Алаш қайраткерлерінің қай-қайсы да тілдің саяси, қоғамдық һәм рухани үлкен күш, ұлтты біріктіруші қуатты құбылыс екендігін жақсы сезінді. Сондықтан да Алаш идеясында  қазақ тілі мәселесі ерекше болды. Ұлт-азаттық күрес заманы қалыптастырған зиялылардың ана тілімізге арналған еңбектері, тіл жолындағы алуан күрестері – бүгінгі өзі де азат, тілі де азат күнге жеткен қазақ баласына тағылымды мұра, өміршең өсиет. Алаш зиялыларының тіл төңірегіндегі еңбектері сан  алуан. Олар: Біріншіден, тілтану ғылымының іргетасын қалады. А.Байтұрсынұлының «Оқу құралы», «Тіл құралы», Т.Шонанұлының, Е.Омарұлының оқу-әдістемелік мақалалары. Екіншіден, Алаш қаламгерлері XIX ғасырдың ортасында алғашқы белгілері байқалған ұлттық жазба әдебиетімізді жанрлық жағынан да, стильдік тұрғыдан да қалыптастырды. А.Байтұрсынұлы, Ғ.Қараш, М.Дулатов, С.Торайғыров, Б.Серкебаев шығармаларындағы жазба реалистік дәстүр, М.Жұмабаев, Б.Күлеев поэзиясындағы романтикалық жазба дәстүр мәдениетті жазба әдебиетінің қалыптасқандығын байқатса, Ж.Аймауытов, М.Әуезовтердің көркем прозасы классикалық жазба әдебиетінің зор үлгілері болды. Үшіншіден, Алаш зиялылары XX ғасырдың басында ұлт тәуелсіздігі мәселесін көтере отырып, олар тілді сақтау, дамыту, қолданыс аясын кеңейту міндеттерін көтере келе, қазақ тілінің саяси, қоғамдық, әлеуметтік мәртебесіне ерекше мән берді. А.Байтұрсынұлы «Өз тілімен сөйлескен, өз тілімен жазған жұрттың ұлттығы еш уақытта адамы құрымай жоғалмайды. Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің ең қуаттысы – тіл» – деп ұлттық рухтың, болмыстың негізі де, арқауы да, тіл екендігін алғаш аңғартты. Төртіншіден, Алаш қозғалысы тұсында шын мәніндегі ұлттық мазмұндағы қазақ баспасөзі қалыптасты. Ә.Бөкейхан, А.Байтұрсынұлы,Ғ.Қараш,М.Дулатов, С.Торайғыров және тағы да басқа Алаш қаламгерлерінің XX ғасырдың алғашқы жылдарындағы публицистикалық еңбектерін тізбелемегеннің өзінде, «Қазақ» газеті сияқты ұлттың ұлы басылымының өзі публицистикалық стильдің, жалпы әдеби тілдің қалыптасуына өлшеусіз мол үлес қосты. Бесіншіден, Алаш оқымыстыларының ғылыми және ғылыми-танымдық еңбектері, әр салаларға арналған оқулықтары арқылы тіліміздің ғылыми және ғылыми-көпшілік стильдерін қалыптастырды. Сонымен қатар, Алаш қаламгерлерінің аударма саласындағы алуан еңбектерінің нәтижесінде қазақ аудармасының негізі қаланды. Бұл арада Ә.Бөкейхан, А.Байтұрсынұлы, М.Дулатов, М.Жұмабаев, Қ.Кемеңгерұлы және тағы басқалар жасаған көркем аудармалар, Х.Досмұхамедұлы, Ж.Аймауытов, Т.Шонанұлы және тағы басқа қаламгерлер жасаған ғылыми аудармалар, сондай-ақ әлеуметтану, саясаттану, философия салаларында орындалған аудармалар, әлбетте, саны жағынан да, түрі жағынан да өзіне дейінгі кезеңдерге қарағанда әжептеуір өсу болатын. Міне алашордашылардың ең басты ұлттық идеяларын осылай  жіктеп, зерделеуге болады.

Мағжан-ұлтын тереңнен сүйген ақын. М.Жұмабаев:

 «Не көрсем де алаш үшін көргенім,

Маған атақ ұлтым үшін өлгенім!

Мен өлсем де, алаш өлмес, көркейер,

Істей берсін қолдарынан келгенін!» – деп келетін өз позициясын адам жанының, психологиялық әлемінің құпия құбылыстарын суреттеу арқылы жеке адам мен ұлт тағдырын бірлікте қарастырып, түсіндіреді. Ендеше сол кезеңдегі ұлты үшін жан қиған ақынның ұраны халқын жетелеп, күш беріп, арманы, тілегі бүгінгі күнмен сабақтастықта жүзеге асып, ұлттық тұлғасы, оның тілдік шығармалары арқылы сомдалып, ұлттық тілдік тұлғаға айналды деп айтуға болады.  Өзінің «Мен жастарға сенемін» деп аталатын өлеңінде ол жас жеткіншектерге үлкен үмітпен қарайды. Жастардың бойынан қыранның қанатындай  күштілікті, таза жүрек пен сүйкімді мінезді, туған жерге деген шексіз махаббатты көреді. Соған мақтанды.Шабыттана жырлайды.Мен жастарға сенемін! деп асқақтай сөйледі.Адам тағдырын тәрбие шешеді, тәрбие құралы- сөз,заманымыздың белгілі ақыны Олжас Сүлейменов айтқандай жастарды тәрбиелеуде сөздің құдіретті күшін пайдаланудың маңызы зор екендігін сезінген ақын өнегелі, өрелі асыл сөздерін кейінгі ұрпаққа сыйлайды. Қорыта айтқанда, Алаш ардақтылары көтерген ұлттық идеялардың бүгінгі күні жүзеге асқандығының дәлелі – Мәңгілік Ел. Демек, «Керегеміз – ағаш, ұранымыз – Алаш» дейтін біз үшін ол әрқашан қазақ идеологиясының темірқазығы болып келді, бола береді де. Кешегі Алаш идеясы-бүгінгі Тәуелсіз Қазақстан! Қазақстан бүгінде егеменді ел болып дүние жүзіне танылуына сол кезеңдердегі Алаш зиялыларының да еңбегі зор.» – деді №23 Ә.Бөкейханов атындағы қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Адилханова Жанар.

 

№5 Абай атындағы мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері Акимбекова Г. Туребекова А. “Алаш арысы – Әлихан Бөкейханов” тақырыбында сахналық қойылым ұйымдастырды. Оқушылардың орындауында көрсетілген қойылым барысында ұлт мүддесі үшін қызмет еткен тұлғалардың керемет кездесуі көретілді. №6 А.С.Пушкин атындағы мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері Ибраева Перизат, Утжанова Қарлығаш келген ұстаздармен шебер сынып ұйымдастырды. Ұстаздар бірнеше әдістерімен бөлісті. Жасанды интелектпен жұмыс түрлерін тәжірибеде көрсетті.

Ал, №17 А.Науаи атындағы мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Айсұлу Шынтемірова «А.Байтұрсынұлының көзқарастары мен педагогикалық идеяларының ұстанымдары» тақырыбындағы баяндамасында А.Байтұрсыновтың шығармашылығын оқытуда қолданылатын жаңа әдіс-тәсіл үлгілерімен таныстырып, өз тәжірибесімен бөлісті.

« – Ахмет Байтұрсыновтың педагогикалық идеялары бүгінгі күні өзекті болып табылады, өйткені Қазақстанда әлемдік білім беру кеңістігіне бағытталған жаңа білім беру жүйесінің қалыптасуы жүріп жатыр. Ахмет Байтұрсынов өз халқының шынайы ұлы бола отырып, еуропалық халықтардың мәдени құндылықтарына қосылуға, олардан үлгі алуға – білім, ғылым, кітап шығаруға шақырды. “Ғылым мен практикалық білімнің негізін сіңірген халық ақылды, бай және күшті болады” қазір бүкіл әлемдегі елдердің орта білім беру жүйелері “ХХІ ғасырда табысты болу үшін балаларға не үйрену керек?”Қазақстан Республикасының жалпы орта білім берудің мемлекеттік стандартында тұжырымдалған білім берудің негізгі құндылықтары мен мақсаттары мектеп түлектерінің жалпы білім деңгейін арттыруға, инновациялар мен көшбасшылықты іске асыру үшін қажетті дағдыларды қалыптастыруға бағытталған, халықаралық тәжірибені ескере отырып, мектепте білім беру мазмұны тұрғысынан ұлттық бірегейлікті дамыту. Aхмeт Бaйтұpcынұлы қaзaқ әлiппeci жәнe қaзaқ тiлiнe бaйлaныcты оқулықтapды жaзуды 1910 жылдaн бacтaп қолғa aлғaн болaтын. Cонымeн бipгe қaзaқ тiлiнiң гpaфикacын дa жacaуғa ұмтылды. Қaзaқ гpaфикacынa нeгiз peтiндe қaзaқ мәдeниeтiнe дe өзгe туыcтac хaлықтapдың дүниeciнe дe жaқын apaб тiлi тaңбaлapын пaйaлaнa отыpып, оны қaзaқ фонeтикacынa икeмдeп, қaзaқ дыбыcтapы жоқ тaңбaны aлфaвиттeн шығapып, apaб тaңбaлapы жоқ дыбыcтapғa тaңбa қоcып, қaзaқ тiлiндeгi жуaнды әpi жiңiшкeлi үндecтiк зaңынa caй eтiп жaзуғa ыңғaйлы дәйeкшi бeлглepiн жacaйды. Cолaй, 24 тaңбaдaн құpaлғaн жaзуды «қaзaқ жaзуы» дeп aтaп, өзгeлep «Бaйтұpcынов жaзуы» дeп aтaп кeткeн қaзaқтың тұңғыш ұлттық гpaфикacын жacaп шығapaды. Одaн cоң оcы жaзуды үйpeтeтiн әлiппe құpacтыpып шығapaды. 1911-1912 жылдapы оcы eңбeгi Уфa мeн Оpынбоp қaлaлapындa бacылып шыққaн әлiппeci «Оқу құpaлы» дeгeн aтпeн 1912-1925 жылдapдың apacындa жeтi peт қaйтaдaн бacылып, оқыту icтepiндe ұзaқ түpдe пaйдaлaнылып кeлдi. 1926 жылдapы ғaлым «Әлiп-бидiң» жaңa түpiн жaзуғa ниeттeндi. Aл оның оcы тaлпыныcы, қaзaқ тiлiн пән тұpғыcында оқытaтын оқулықтap жaзумeн ұлacып, «Тiл – құpaл» aтты үш бөлiмнeн құpaлғaн, шaғын үш кiтaбының жapыққa шығуынa aлып кeлдi.

«Тiл-құpaлы» eңбeгi тeк қaнa мeктeп оқулығы peiндe eмec, қaзaқ тiлiн aнa тiлi peтiндe тaнуынa нeгiз болғaн eңбeк болды дeceк қaтeлecпeймiз. Ахмет Байтұрсыновтың бойынан табылған дарыны оған поэзияда, публицистикада, ғылымда және де мәдениеттің басқа да салаларында өзін шебер екендігін көрсете білді. Ол білім жолында өзінің сара жолын көрсеткен ғалым, қазақ тілін жетілдіру үшін шетел әдебиеттерін аударған аудармашы ретінде де танимыз, этнограф, көптеген оқулықтардың жазып қана қоймай, сонымен қатар жас балаларға, ересектерге арналған көптеген өлеңдердің авторы. Байтұрсынов балалар қатар ересектерге білім бұлағын ашқан үлкен ұстаз болды. Ол халықтың жадында қазақ ғылымы мен мәдениетінің шырағы болып қала берді. «Егер халықымыздың басты байлығы-денсаулығы болса, жаны үшін басты байлығы– білім мен өнер, осылардың көмегімен халықымыз дамып, қанатын кеңге жаяды деп үміт еткен. Ұлт ұстазының басты міндетттерінің бірі – жастарға білім беру, қолөнерге үйрету, оларға мамандық беру. Осы міндеттерді жүзеге асыру үшін қазақ даласында барлық ауылдарда қазақ мектептерін ашып, қазақ тілінде сабақ беру керек. Бұл біздің басты мақсатымыз және міндетіміз», – деді Ахмет Байтұрсынов. А.Байтұрсынов-алғашқы қазақ әліппесінің авторы. Ғалым Байтұрсыновтың құрметіне аталған жаңа қазақ әліпбиі кезінде жазу реформасын жүргізу барлық түркітілдес халықтар үшін үлгі тұтарлық болды. Сондай-ақ, автор «Ана тілі бойынша нұсқаулық», «Қазақ тілі курсының экспозициясы», «Грамматиканы оқуға арналған нұсқаулық», «Сөйлеуді дамыту», түрлі хрестоматияларды жазды. Бұл әдістемелік еңбектер әлі күнге дейін қазақ тіл білімі және қазақ тілін оқыту әдістемесі саласындағы ғалымдардың арасында беделді.» – деді №17 А.Науаи атындағы мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Айсұлу Шынтемірова

«Өзбекәлі Жәнібеков атындағы көп салалы мектеп-гимназиясында» өткен семинарда педагогтар өзара пікір алмасып, аралас мектептердегі мемлекеттің тілдің оқытылу сапасын арттыру бойынша да өз ойларын жеткізді.

« – Қазіргі мемлекетіміздің білім беру саласындағы алдына қойып отырған басты мақсаты – заман талабына сай кәсіби мұғалімді қалыптастыра отырып білім берудің ұлттық моделін қалыптастыру. Бұл бағытта қазіргі гиперактивті балалардың энергиясын керекті бағытқа икемдеу, сол энергияны тұрақты, берік білім негізін қалыптастыруға бейімдеу, білім алу барысында меңгерген теориялық материалды өмірдің өзгермелі ситуацияларына қолдануға дайын жас ұрпақты дайындау – білім саласының басты мақсаты. Қай елдін болсын өсіпөркендеуі, ғаламдық дүниеде өзіндік орын алуы оның ұлттық білім жүйесінің деңгейіне, даму бағытына байланысты. «Ұрпағы білімді халықтың болашағы жарқын» дегендей, жас ұрпаққа сапалы, мәнмағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру – бүгінгі күннің басты талабы. Шындығында мұғалімнің алдында оқушыларға білім мен тәрбие беруде үлкен жауапкершілік тұр. Әрбір оқушыны оқытып тәрбиелеуге байланысты мәселелерді өздігімен және шығармашылық ынтамен шешуге қабілетті жаңашыл, тың серпіліске, өзгеруге дайын және жаңа талап межесінен көріне алатын шығармашыл да кәсіби шебер мұғалімдерді қажет етіп отырғанына көзіміз жетті. Оқушылардың мектепте табысты оқуы ғана емес, өмірде де табысты болуы мұғалімнің қабілетіне, оның құзыреттілігіне байланысты екенін терең түсіндік. Мұғалім оқушылар үшін қандай да бір пән бойынша білім беретін адам ғана емес, сондай-ақ олардың оқудағы еңбегін қызықты, тиімді ұйымдастыра алатын, оларға үлгі болатын ерекше тұлға болуы керек. Жаңа заман мұғалімнен күнделікті оқушылармен қарым-қатынас барысында әрбір жағдаят үстінде ерекше білім деңгейін көрсетуді және шығармашыл шешім қабылдай алуын талап етіп отыр. Оны қанағаттандыру үшін қазіргі заманның мұғалімі жаңашыл, икемді, өзгерісті тез қабылдай алатын, жан-жақты, жаңа педагогикалық инновациялық технологияларды меңгерген болуы керектігін тәжірибеден көрдік. Соңғы жылдары педагогикалық теорияда және оқу-тәрбие үдерісінде айтарлықтай өзгерістер болып жатыр. Білім берудегі жаңғырту мен инновациялық үрдістердің жалғасуына ықпал етудің маңызды факторының бірі мұғалімнің кәсіби шеберлігі. Солай бола тұра «кәсіби шебер» түсінігіне пәндік, дидактикалық, әдістемелік, психология-педагогикалық білім мен дағды ғана емес,педогогтің жеке тұлғалық потенциалы, кәсіби құндылықтары да жатады. ҚР ның педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыруға арналған үш айлық курсбағдарламалары, білім беру жүйесінде педагогтар алдына жаңа міндеттер қойып, оларға үн тастады десек те болады. Білім мазмұнын жаңарту тікелей шығармашылық ізденістегі мұғалімнің кәсіби шеберлігіне байланысты. «Мұғалім көп әдісті білуге тырысуы керек. Оны өзіне сүйеніш, қолғабыс нәрсе есебінде қолдануы керек»,-деп Ахмет Байтұрсынов айтқандай, қазіргі заман талабына сай білім беру мәселесі сол қоғам мүддесіне сай болуы керек. Өз ісінің шебері ғана жоғары жетістіктерге жетеді. Қазіргі таңда қазақ тілі мен әдебиеті пәнін жақсы, терең білетін, оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыра отырып дарындылығын дамытудағы іздену-зерттеу бағытындағы әр түрлі деңгейдегі тапсырмалар жүйесін ұсыну өмір талабы.» – деді №6 А.С.Пушкин атындағы мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері Ибраева Перизат

Білім мен құқықтық сананың қалыптасуы-қазіргі адамға да, қоғамға да қажет. Өйткені Қазақстан құқықтық мемлекет құруға кіріскен уақытта, қоғамға жан-жақты білімді, халықтың мүддесін қорғай алатын, егеменді елімізге өз үлестерін қосатын нағыз отансүйгіш, ұлтжанды азаматтар қажет. Мұндай азаматты мектеп, дәлірек айтсақ, ұстаз тәрбиелейді. Өйткені: «Ұстазы жақсының-ұстамы жақсы»-деп дана халқымыз бекер айтпаған. Әлемдік деңгейде кең қанат жайып келе жатқан ғаламдану үрдісінде әр халықтың өзіндік бет – бейнесін сақтап қалуы мен ұлттық ерекшеліктерді қазіргі өркениет талаптарына сай жетілдіру мәселесі зор маңызға ие болып отыр. Халықтың рухани құндылықтары ақпараттар ағынымен, жан- жақтан еніп жатқан жат түсініктер тасқынында жоғалып кетпеуі үшін жас ұрпақтың білімінің берік, білігінің бекем болуы тиіс. Әрине, ол жалпы білім беретін білім мекемелеріндегі оқу – тәрбие жүйесінің қалай ұйымдастырылуына тікелей тәуелді деп қорытындылады семинарды ұйымдастырушылар.