Архив рубрики: Ауыл шаруашылығы

Тұрғындар биыл шыбын-шіркейдің көбейгенін айтып, дабыл қағуда (видео)

Шіркейлер қауіпті аурулардың қоздырғыштарын тасымайлдайды. Тіпті, бір жылдары мал бағуға шыққан баланы қос қанатты қансорғыштар талап, жасөспірім көз жұмыпты. Бұл туралы биология ғылымдарының кандидаты Қаршыға Көшкімбаев айтты.
Сырдария өзенінің бойында орналасқан ауыл тұрғындары биыл шыбын-шіркейдің көбейгенін айтып, дабыл қағуда. Айта кетейік, биыл дәл осы бағытағы жұмыстарды атқару үшін бюджеттен 644 млн теңге бөлінген. Сондықтан, жауаптылар бақылауды күшейту керек.

2,5 ПАЙЫЗДЫҚ НЕСИЕНІ ҚАЛАЙ АЛУҒА БОЛАДЫ? (видео)

Түркістан облысында «Ауыл аманаты» жобасы бойынша ауыл шаруашылығы саласына арналған 2,5 пайыздық несие беру басталды. Жобаға облыстың 16 ауданынан 32 ауылдық округінің тұрғындары қатыса алады.Жоба бойынша кооператив басшылар мен мүшелерінен құжат қабылдау жұмыстары жүріп жатыр. Несие кімдерге және қалай беріледі? Басты ережелері мен талаптары қандай? Бұл сұрақтарға «Ырыс» МҚҰ басқарма төрағасы Мұхит Мыңбаев жауап берді.

«Ауыл аманаты» жобасы бойынша құжаттарды қабылдау жұмыстары жүріп жатыр

Түркістан облысында «Ауыл аманаты» жобасы бойынша ауыл шаруашылығы саласына арналған 2,5 пайыздық несие беру басталды. Жобаға облыстың 16 ауданынан 32 ауылдық округінің тұрғындары қатыса алады. «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша кооператив басшылар мен мүшелерінен құжат қабылдау жұмыстары жүріп жатыр. Түркістан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы мен «Түркістан» әлеуметтік кәсіпкерлік корпорациясының мамандары және «Ырыс» МҚҰ басқарма төрағасы Мұхит Мыңбаев Созақ ауданы, Созақ ауыл округі мен Құмкент ауыл округінде болып, тұрғындарға жобаның нақты бағыттары мен тиімділігін түсіндірді.
 
Бағдарламаны жүзеге асыруға биыл облыс шаруалары үшін бюджеттен 20 млрд. теңгеге жуық қаражат бөлінді. Жалпы өңірімізден орташа есеппен алғанда 2500-ден аса азамат бағдарламаға қатысады деп жоспарланып отыр. Несиелендіру 6 бағытта жүзеге асырылады: өсімдік, мал, құс, балық шаруашылықтары мен ауыл шаруашылығы кооперативтерді жабдықтау және тұрғындардың өз кәсібін ашуға мүмкіндігі бар. Жоба шеңберінде жеке қосалқы шаруашылық пен жеке кәсіпкерлер үшін 8 625 000 теңгеге дейін, ауылшаруашылық өндірістік кооперативтері үшін 27 600 000 теңгеге дейін несие беріледі. Микрокредит мерзімі – 5 жыл, мал шаруашылығы жобаларына 7 жылға дейін беріледі. Жылжымайтын кез келген мүліктің 70 пайызы бағаланады. Несиені өтеуге берілетін жеңілдік кезеңі – 12 айға дейін.
Кездесу барысында жауапты сала өкілдері несие алушы ауыл тұрғындарының ауыл шаруашылығы кооперативіне бірігудің пайдасы көп екенін атап өтті. Себебі бұл арзан бағамен жем сатып алуға, жер жыртуға, қоқыс шығаруға, арнайы техникаларды пайдалануға мүмкіндік береді.
Айта кетсек, «Ауыл аманаты» жобасы 2023-2025 жылдар аралығында жүзеге асырылады.

24 ШАҚЫРЫМНАН АСТАМ МАГИСТРАЛЬДЫ КАНАЛ ЖӨНДЕУДЕН ӨТІП ЖАТЫР

Ордабасы ауданы Қараспан елдімекенінде жалпы ұзындығы 24,3 шақырымды құрайтын «Қараспан» магистральды каналы күрделі жөндеуден өткізіліп жатыр. Жобаға тапсырыс беруші Түркістан облысы ауыл шаруашылығы басқармасы. Ал, мердігер мекеме «Мелиоратор» ЖШС-і. Жобаның жалпы құны – 3 млрд 344 млн 721 мың 906 теңгені құрайды.

Қазіргі таңда оның 5 шақырымы толық аяқталып отыр. Мердігер мекеме «Мелиоратор» ЖШС-ң өкілі Самат Ергешбаевтың айтуынша, каналды жөндеу жұмыстары 2022 жылдың қараша айында басталған. 2024 жылдың соңында канал пайдалануға берілетін болады. Айта кетерлігі канал толық аяқталған уақытта аудандағы Ермоловка, Мамаевка, Обручевка, Пахташи, Бірлік, Джамбул елді мекендерін сумен қамтамасыз ететін болады.

ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА ШЕГІРТКЕГЕ ҚАРСЫ ХИМИЯЛЫҚ ӨҢДЕУ ЖҮРГІЗІЛЕДІ

Бұл туралы  Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифингте ҚР АШМ Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитетінің Түркістан облыстық аумақтық инспекциясының басшысы Ибрагим Бегасилов мәлімдеді.
Оның сөзінше, биыл облыс көлемінде үйірлі марокко шегірткесіне қарсы 67 290 га және азиялық шегірткеге қарсы 11 500 га алқапта химиялық өңдеу жұмыстары жүргізіледі.
«2023 жылы облыс аумағында қолайлы фитосанитариялық ахуалды қамтамасыз ету үшін штабтар құрылып, аудан мен қалаларда тиісті дайындық жұмыстар жүргізілуде. Биыл марокко шегірткесіне қарсы облыс бойынша 67 290 га алқапта, оның ішінде, 59050 га жер үсті желдеткіш бүріккіш техникаларымен және 8240 га әуемен химиялық өңдеу жұмыстары жүргізіледі,» — деді Ибрагим Жаксыбайұлы.
Сонымен қатар, Сарыағаш ауданы бойынша – 15 380 гектарда 7 дана, Арыс қаласы – 12 420 гектарда 6 дана және Бәйдібек, Келес, Қазығұрт, Ордабасы, Сауран, Төлеби, Шардара аудандары бойынша – 31 250 гектарда 14 дана жер үсті желдеткіш бүріккіш техникалары жұмыс жүргізеді. Одан бөлек, Сарыағаш ауданының Әлімтау, Жылға және Дарбаза ауыл округтерінде 8 240 гектарда 1 дана АН-2 ұшағының қатысуымен химиялық күрес шаралары атқарылады.
Ал, азиялық шегірткеге қарсы Созақ ауданында 11 500 гектар аумақта химиялық күрес шаралары жоспарланып отыр.
Биыл аса қауіпті үйірлі шегірткелерге қарсы химиялық өңдеу жұмыстары, фитосанитариялық іс-шаралар 10 ауданның 53 ауыл округтерінде жүргізіледі. Осы ретте іс-шаралардың тиімді жүргізілуін бақылау және үйлестіру мақсатында, инспекция тарапынан 40 мемлекеттік инспектор мен 19 қызметтік автокөлік жұмылдырылады.
Еске сала кетейік, 2022 жылы облыс көлемінде үйірлі марокко шегірткесіне қарсы 11120 гектар және үйірлі азиялық шегірткесіне қарсы 15 750 гектар алқапта «Локустин к.с.» және «Вантекс м.к.с» препараттарымен химиялық өңдеу жұмыстары жүргізілді.

ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА МАҚТА КЛАСТЕРІН ДАМЫТУ ЖОЛДАРЫ ЗЕРДЕЛЕНДІ

Түркістан облысында мақта кластерін дамытуға күш салынады. Бұл мақсатта шитті мақтаны сатудан бөлек, мақта талшығын терең қайта өңдеуге басымдық беріледі. «Turkistan» индустриалды аймағында жеңіл өнеркәсіп жетекші салаға айналмақ.
Осы саладағы өзекті мәселелер өңірге жұмыс сапарымен келген ҚР Премьер — Министрінің орынбасары — Сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин мен Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалдының қатысуымен өткен мақта зауыттарының басшылары мен шаруалардың кездесуінде талқыланды.
Тараптар талап-тілегін ортаға салды. Шаруалар мемлекеттік субсидия мен жеңілдетілген несие беру мәселесін көтерді. Мақта өсіріп, оны терең қайта өңдеуге мемлекет тарапынан қолдау көрсетіледі. Бұл бағытта нақты қадамдар жасалады.
  
— Түркістан мақта өсіретін жалғыз өңір болғандықтан мақта кластерін дамытуға күш салынуы — заңдылық. Бұл тұста Үкімет тарапынан барынша қолдау көрсетіледі. Жергілікті атқарушы билік органдары үшін бұл бағытты барынша дамыту, халықаралық нарыққа шығу маңызды, — деді ҚР Премьер — Министрінің орынбасары — Сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин.
— Біздің өңірімізде өндірісті дамытуға мүмкіндік мол. Арнайы индустриалды аймақта мақта кластерін дамытуға әлеуетіміз жетеді. Өңірлік бағдарлама қабылданып, осы бағыттағы жұмыстарға күш саламыз. Өйткені жеңіл өнеркәсіпті арттыру жаңа жұмыс орындарының көптеп ашылуына мүмкіндік береді. Мақта кластерін дамыту бойынша да жұмыс атқарылады, — деді Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды.
Тоқыма және тігін өнеркәсібі дұрыс дамымағандықтан, мақта талшығының бағасы халықаралық Ливерпуль мақта биржа индексіне тікелей тәуелді. Елде мақта талшығын терең өңдейтін тек 2 кәсіпорын жұмыс істейді. Сондықтан облыста өндірілген мақта талшығының небәрі 15 % ғана қайта өңделеді.
Бұл ретте мақта кластерін дамыту үшін алдағы 5 жылда Мақтаарал, Ордабасы, Сауран, Шардара, Жетісай аудандарында 12 тоқыма тігін фабрикаларын ашу көзделуде. Нәтижесінде, мақта талшығын терең қайта өңдеу көлемін 17 мың тоннадан, 66 мың тоннаға ұлғайтылатын болады.
Қазіргі таңда, жалпы құны 22 млрд. теңгені құрайтын 3 инвестициялық жобаларды мемлекеттік жылдық
4% мөлшерлемемен несиелендіру жөнінде ҚР АШМ ұсыныс енгізілді.
Арнайы делегация Мақтаарал индустриалды аймағында орналасқан «Жанасыл» мақта өңдеу зауыты өткен жылы іске қосылған. Жоба құны — 2,5 млрд теңге. Жылына 65 мың тонна мақтаны қайта өңдеуге қауқарлы. Мұнда 150 адам тұрақты жұмыспен қамтылған.
Түркістан облысында 126,3 мың гектар алқапқа мақта дақылы егіліп, 360 мың тоннадан астам шитті мақта жиналды.
ҚР Премьер — Министрінің орынбасары — Сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин бастаған делегацияға Түркістан облысында жүзеге асатын бірнеше ірі жобалар таныстырылды.
Түркістан облысында тәулігіне 2500 тонна томат өндіретін кәсіпорын және сағатына 10 мың шикізат шығаратын мұздатылған кептіру қондырғысы бар зауыт пен жеміс — көкөніс комбинатын салу жұмыстары қолға алынды. Жоба құны 25,5 млрд. теңге тұратын алып өндіріс кешені Шардара ауданында орналасады. 2027 жылы құрылысы аяқталатын тамақ өнеркәсібінде 300 жаңа жұмыс орны ашылады.
Мақтаарал ауданында мақта өңдеу зауыты мен тігін мата фабрикасы салынады. 10 мың гектарға өзбекстандық жоғары сапалы мақта сорты өсіріліп, жыл сайын ауқымы арттырылады. Мақтааралдағы индустриялды аймақта сондай-ақ,
тәулігіне 32 мың шұлық, 500 костюм тігілетін өндіріс орны ашылады.
Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі

ШАРУАЛАР ҚҰЛПЫНАЙ ӨСІРУДЕН ОҢТҮСТІК КОРЕЯНЫҢ РЕКОРДЫН ЖАҢАРТТЫ

Келестік шаруалар құлпынай егіп, мол пайдаға кенелуде. Бірлесу ауылдық округіндегі «Бекзат» шаруа қожалығы 1,8 гектар аумақтағы ашық алқапқа былтыр құлпынай көшетін еккен. Биыл сәуір айында өнім алуды жоспарлаған шаруалар былтыр өнім алудан Оңтүстік Корея мемлекетінің рекордын жаңартқан.
 
— Екі жылдан бері құлпынай егумен айналасып келеміз. Жеріміздің құнарлылығы мен ағын суымыздың сапалылығы осы шаруашылықты дамытуға мүмкіндік береді. Құлпынай егуді Сарыағаш ауданындағы азаматтардың қолдауымен бастадық. Ондағы агромамандар 10 жылдан астам уақыттан бері осы құлпынай өсірудің қыр-сырын жетік меңгеріп келеді. Олардың айтуынша, былтыр еккен құлпынайымыздан алынған өнім Оңтүстік Корея мемлекетінің өнімділігінен асып жығылған, — дейді «Бекзат» шаруа қожалығының төрағасы Марат Оралов.
Былтыр қожалық 1 гектардан 25 тонна өнім алған. Құлпынайдың әр келісін 1 700 теңгеден саудалап, 15 млн. теңге таза табыс тапқан.
Қазіргі таңда еліміздің ірі қалалалары және өзіміздің облыс аумағындағы аудандардан өнімге сұраныс түсіп жатыр.

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ БАСҚАРМАСЫНА «АУЫР ЖҮК» ЖҮКТЕЛДІ

Түркістан облысында агроөнеркәсіп кешенін дамытудың 2023-2027 жылдарға арналған даму тұжырымдамасының жобасы әзірленді, — деп хабарлайды Таq.kz тілшісі Түркістан облысының баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

Аталған құжатқа сәйкес, алдағы 5 жылда ауыл шаруашылығы саласына тартылатын жеке инвестициялар көлемін 6 есеге көбейту көзделіп отыр. Қосымша саладағы жалпы өнім көлемі мен еңбек өнімділігін 2 есеге, қайта өңделген ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспортын 2,3 есеге ұлғайту керек.

Түркістан облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының міндетін атқарушы Нұржігіт Мырзахметовтың айтуынша, тұжырымдамаға сәйкес, АӨК негізгі капиталы мен тамақ өндірісіне тартылған жеке инвестициялар көлемін 6 есеге арттыру межеленген. Яғни, 84,9 млрд. теңгеден 481,1 млрд. теңгеге дейін көбейтілмек. Ауыл шаруашылығында жалпы өнім көлемін 1,03 трлн. теңгеден 2,12 трлн. теңгеге дейін көбейту жоспарланып отыр. Ал АӨК қайта өңделген өнімдерінің экспорты 136,9 млн. АҚШ долларынан 310,5 млн. АҚШ долларына жетеді деген жоспар бар.

Ауыл шаруашылығы дақылдарын әртараптандыру арқылы егіс көлемі 869,8 мың гектарға жеткізіледі (2022 ж. 859,9 мың га), мақта дақылы 46,3 мың гектарға қысқартылып, дәнді дақылдар, көкөніс, бақша және малазықтық дақылдардың көлемі ұлғаяды. Жылыжайлар көлемі 1569 гектардан 2118,6 гектарға ұлғаяды (+ 550 гектар), қарқынды баудың көлемі 4740 гектардан 8520 гектарға жеткізіледі (+3780 гектар). Мақта талшығын терең қайта өңдеу көлемін 17,0 мың тоннадан, 66 мың тоннаға арттыру жұмысы жүреді. 5 жылда 12 тоқыма тігін фабрикасын ашу, мақта шаруашылықтарын 2027 жылдан бастап жергілікті элиталық тұқымдармен 100 % қамтамасыз ету жоспарланған. 5 жылда жеміс-көкөніс өнімдерін өңдеу үлесін 0,23 %-дан 10 %-ға, ет өнімдерін өңдеу үлесін 12,3 %-дан 34,0 %-ға, сүт өнімдерін өңдеу үлесін 13,6 %-дан 31 %-ға ұлғайту көзделген.
Аудан, қала әкімдіктерінен алдын ала 2023-2027 жылдарға жалпы құны 320 млрд. теңгені құрайтын 109 инвестициялық жоба тізімі анықталды. Оның ішінде биыл құны 29,4 млрд. теңгені құрайтын 36 жоба енгізілген.

КӘСІПКЕР ӘКІМНЕН ЖЕР СҰРАДЫ

Төлеби ауданында құс фабрикасын салу жоспарын таныстырған жеке кәсіпкер Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалдыдан жер сұрады, — деп хабарлайды Таq.kz тілшісі.
Инвестициялық штабтың алғашқы отырысында бірнеше жоба талқыланып, инвесторлар облыс әкімімен  тікелей диалог орнатып, біраз мәселені ашық талқылаған. Оның ішінде, «Аймар құс» ЖШС қаржылық директоры Жандос Сәбитұлы Төлеби ауданында құс фабрикасын салу жоспарын таныстырды. Жобаның бірінші кезеңіне 6,5 млрд. теңге инвестиция салынады. Қуаттылығы – жылына 200 млн. дана жұмыртқа шығару. Бір жылдай уақытта жүзеге асатын жоба арқылы 75 адам жұмыспен қамтылмақ. Инвестор облыс басшылығынан құрама жем цехын салу үшін жер сұрады. Жүгері және өзге де дақылдар өсіру үшін де жер қажет. Тұрғындардан сатып алуға мүдделі. Облыс әкімі аудан басшысы мен жауапты азаматтарға инвесторға қолдау көрсетуді тапсырды.

САРЫАҒАШ АУДАНЫНДА КӨМІРДІҢ ЖЕТКІЛІКТІ ҚОРЫ БАР

Сарыағаш ауданында көмір тапшылығын жою мақсатында біршама жұмыстар атқарылып, көмір қоры тұрақталған.
Желтоқсан – қаңтар айларында ауа райының күрт суытуына байланысты, жылыжай шаруашылығына біршама қауіп төнген болатын. Төтенше жағдайларға байланысты 2023 жылдың 1-27 қаңтар аралығында ауданға 481 вагон, яғни 33 мың 189 тонна көмір жеткізілді. Ал 27 қаңтарда ауданға қосымша 69 вагон көмір келіп, тағы 181 вагон ауданға бағыт алған.
 
Қазіргі таңда, жылыжайлардағы өнімдерді аман алып қалу үшін бірінші кезекте шаруашылықтарға көмір жеткізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Темір жол тұйықтарына жеткілікті мөлшерде көмір келген. Бүгінде аудан шаруаларының жылыжайларға көшет отырғызу жұмыстарын бастауға негіз бар. Жалпы ауданда 683,2 га жылыжай орналасып, оның 400,0 га жуығы жылытылмақ.