Биыл Түлкібас ауданында «Әлеуметтік жұмыс» орындарына 203 азамат , «Жастар практикасына» 115 азамат , ал «Алғашқы жұмыс орны» жобасына 43 азамат жолданған. Сонымен қатар, «Күміс жас» жобасына 71 азамат , «Ақылы қоғамдық» жұмысқа 821 азамат жолданса, тұрақты жұмыспен қамтылғандар саны 741 адамға жетіп отыр.
Аталған мемлекеттік бағдарламалар аясында, жұмысқа орналасып, еңбек етіп жүгендердің бірі — Түлкібас кентінің тұрғыны Өмерсерік Жанна Ерімбетқызы. Ол, ағымдағы жылы “Алғашқы жұмыс орны” бағдарламасымен жұмыссыздыққа тіркелген.
Тиісінше, халықты нәтижелі жұмыспен қамтуға жәрдемдесуді және азаматтарды кәсіпкерлікке тартуды, сондай-ақ еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтар бойынша қысқа кәсіптік оқытуды ұйымдастырып, жұмыссыздарды тұрақты жұмыс орындарына орналасуға жәрдем беретін орталық арқылы ЖК“Жарылгасова“ әсемдік салонына касметолог болып жұмысқа жолданған. Қазіргі таңда, Өмерсерік Жанна тиісті жұмыстарын абыроймен атқарып келеді.
— «Мен Түлкібас ауданындағы Түлкібас кентінің тұрғынымын. Биыл өзіме жұмыс іздеп, жұмыссыздарды тіркейтін орталыққа бардым. Мекемедегі қызметкерлерге жағдайымды айтып, олардан тиісті кеңес алдым. Осылайша, «Алғашқы жұмыс орны» бағдарламасының бар екенін біліп, толық ақпарат алдым және жұмысқа орналасуға мүмкіндік барын білдім. Сосын, орталықтың мамандары маған қолдау білдіріп, менің «Жарылгасова» жеке кәсіпкерлігінің әсемдік салонына жұмысқа орналасуыма жәрдемдесті. Мұнда келгенімде, жұмыс беруші кәсіпкер азаматтарда демеу білдіріп, тәжірбиемді шыңдауға, өзім қалаған жұмысты атқаруыма мүмкіндік жасады. Жалпы, ауданда жұмыс іздеген тұрғындарға жұмыс табылады. Тек, еңбек ете білу қажет деп ойлаймын. Маған, жасап жатқан жұмысым ұнайды» — дейді Жанна Ерімбетқызы.
Айта кетейік, жас мамандар жоғарғы оқу орындарын немесе колледжді бітіргеннен кейін бірден жұмыс таба алмай жүріп қалатыны белгілі. Өйткені, жұмыс берушілер көбіне тәжірибесі бар кадрларды жұмысқа алу бағытына басымдық береді. Осы орайда, оқу орны түлектерін қолдау мақсатында «2021 — 2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба» шеңберінде жас мамандарды жұмыспен қамтуға қолдау көрсету және жәрдемдесу бойынша нақты іс-шаралары жүзеге асырылуда. Яғни, «Алғашқы жұмыс орны» жобасы жастардың еңбек нарығында бәсекеге қабілеттілігін арттыру және оларды қажетті еңбек дағдылары мен бірінші жұмыс орнында бейімдеуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Жұмыс беруші «Мансап» орталығымен келісім негізінде, Ұлттық жобаға қатысушыны кемінде 24 ай мерзімге тұрақты жұмысқа орналастырады, ал мемлекет тарапынан жұмысшының жалақысы 1 жыл субсидияланады. Жергілікті бюджеттен ай сайынғы субсидия мөлшері салықтарды, міндетті әлеуметтік аударымдарды, пайдаланылмаған демалыс үшін өтемақыны және банктік қызметтерді, сонымен қатар экологиялық төлемдерді қоспағанда 30 айлық есептік көрсеткішті құрайды.
«2021 — 2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба» аясында білім беру ұйымдарының түлектеріне алғашқы жұмыс тәжірибесін жинауға және жұмысқа орналасуына септігін тигізетін жобалардың тағы бірі — Жастар практикасы. Бұл бағытта Түлкібас ауданында жүзден аса азаматтар жұмысқа жолданса, солардың бірі Тажетдинова Қолқанат Майрамқызы. Ағымдағы жылдың 18- ші мамыры күні “Жастар Практикасы” бағдарламасымен жұмыссыз тіркеліп тұрған Түлкібас кентінің тұрғыны Қолқанат Майрамқызы “Ауыл шаруашылығы мен Жер қатынастар бөлімі “ КММ — не жолданған болатын. Қазіргі таңда тиісті жұмыстарын абыроймен атқаруда.
« — Мен 2022 жылы М.Әуезов атындағы университетті биотехнолог мамандығы бойынша тәмамдадым. Қазіргі таңда, жастар практикасымен аудандағы Ауыл шаруашылығы мен жер қатынастар бөліміне жұмыс жасауға келдім. Жоғарғы оқу орнынан кейін, бұл жоба маған үлкен қуаныш силап отыр. Яғни, алған білімімді жұмыспен, іс жүзінде дәлелдеуге, тәжірбие жинақтауыма және жастар практикасынан кейін тұрақты жұмысқа орналасуыма мүмкіндіктер арта түсетініне сенімдімін», дейді Қолқанат Тажетдинова
Ал, Састөбе кентінің тұрғыны Шымырбаева Әтіркүл Күбейқызы, ағымдағы жылдың ақпан айында “Күміс Жас” бағдарламасымен жұмыссыздыққа тіркеліп, «Нұрлы жол» жеке кәсіпкерлігіне аспазшы болып жұмысқа жолданған. Қазіргі таңда, өзінің адал қызметімен еңбек ақысын тауып жүрген Әтіркүл Шымырбаеваны мекеменің басшылығы да қолдап отыр.
— «Бүгінде «Нұрлы Жол» жеке кәсіпкерлігінің тамақтану орнын дамытып келеміз. Келушілер мен тұтынушылар да күн санап артуда. Сондықтан, Мансап орталығы арқылы «Күміс жас» бағдарламасымен зейнет жасына жақындаған Әтіркүл Күбейқызын жұмысқа қабылдадық. Ол , аспазшы болып жұмыс жасауда. Өзінің жұмысын өте жақсы атқарады және басқа қызметкерлерге өзінің еңбегі арқылы үлгі болып жүр. Жалпы, аспазшымыздың әзірлеген дәмді тағамдарына келушілер де ризашылығын білдіріп жатады», — дейді кәсіп иесі Ұлжалғас Пернебаева
Сондай-ақ, Түлкібас аудандық «Мансап» орталығының мәліметінше жыл басынан бері ауданда «Жаңа жұмыс» орнына 56 адам жолданған. Мемлекет басшысының «10 мың тұрғынға 100 тұрақты жұмыс орындарын ашу» бойынша 608 азамат жұмысқа орналасыпты. Жаңа бизнес-идеяларды іске асыруға арналған мемлекеттік қайтарымсыз грант 44 азаматқа берілген.
Солардың бірі — Түлкібас ауданының тұрғыны Ғалия Жайшаева. Ол, ұлттық жоба негізінде “Мемлекеттік қайтарымсыз грант” алып, қазіргі таңда бизнес жобасына сәйкес “Косметологиялық қызметтер” көрсету арқылы, өз кәсібін дөңгелетіп отыр. Мемлекеттен берілген қаражатқа тиісті құрал-жабдықтар алып, өз бизнесін өркендеткен Ғалия Жайшаева, соңғы жылдары жалпы косметологиялық қызметке жүгінетін адамдардың қатары көбейгенін және бұл бағытта емдік шаралар да атқарылатынын айтады.
Ал, жаңа бизнес идеясын қорғап, мемлекеттің қайтарымсыз қаражатына ие болған көпбалалы ана Махаббат Сапарбекова, бүгінде тігін шеберханасының жұмысын жүргізіп, жергілікті тұрғындарға қызмет көрсетіп жатыр. Тігін шебері жеке тапсырыстарды да қабылдап, табысын еселеуді қолға алған. Жеке кәсіпкер мемлекеттік қолдаудың арқасында заман талабына сай жаңа құрылғыларды сатып алуға мүмкіндік алған.
Бұдан бөлек, Түлкібас ауданында мүгедектігі бар еңбекке қабілетті 283 адамға әлеуметтік қолдау көрсетіліп келеді. Оның ішінде 8 азамат әлеуметтік жұмыс орнына, 2 азамат жастар практикасына, 2 азамат күміс жас жобасына, 1 азамат алғашқы жұмыс орнына, 45 азамат ақылы қоғамдық жұмысқа, 190 азамат «Бастау Бизнес» кәсіпкерлік негіздерін оқыту курсына қатысып, 15 азамат жаңа бизнес-идеяларды іске асыруға арналған мемлекеттік қайтарымсыз грант алған және 20 азамат деректер қорындағы бос жұмыс орнына жолданған.
Түлкібас ауданында «Ауыл аманаты» бағдарламасы арқылы 188 млн. теңгеге 31 жоба қаржыландырылды. Табыс табудың тағы бір жолы ретінде жүзеге асып жатқан жаңа жоба Түлкібас ауданындағы Мичурин, Балықты, Рысқұлов, Шақпақ ауылдық округтерінде енгізілді. Облыс әкімі Дархан Сатыбалды ауданға іссапары барысында «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында кәсіп ашып, шаруасын ұлғайтқан кәсіпкерлермен кездесті.
Өңір басшысы мемлекеттік қолдау аясында жеке кәсіпкер атанған Қалдарбекованың Түлкібас ауданына қарасты Мичурин ауылдық округіндегі шаруа қожалығында болды. 1,5 га жерге құлпынай егіп, тамшылатып суару әдісі арқылы мол өнім жинап отырған кәсіпкер «Ауыл аманаты» жобасы арқылы мемлекеттен 7 млн.тг көлемінде 2,5 пайыздық жеңілдетілген несие алып, қосымша тағы 2 гектарға жуық алқапқа құлпынай өнімін отырғызуды қолға алған. Италиялық сұрып ерте көктемнен бастап, қара күзге дейін жылына 30 тонна жеміс береді.
«Ауыл аманаты» бағдарламасы еліміздегі елдімекен тұрғындары үшін, оның ішінде Түркістан облысы үшін де өте маңызды жоба. Бағдарламаның аясында несиелендіру 6 бағытта жүзеге асырылады. Атап айтқанда, өсімдік, мал, құс, балық шаруашылықтары, сондай-ақ кооперативтерді жабдықтау мен тұрғындардың өз кәсібін ашуға мүмкіндіктері бар.
— «Өздеріңіз білесіздер, облыс тұрғындардың басым бөлігі ауылды елді мекендерде тұрады, нақты айтқанда 80 пайызы немесе 1,6 млн. адам. 1 млн.-ға жуық ауыл тұрғындарының экономикалық әлеуеті ауыл шаруашылығымен тікелей байланысты. Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев ауылдарды дамытуға ерекше назар аударып отыр. Қазіргі уақытта іске асырылып жатқан «Ауыл аманаты» бағдарламасы біздің облыс үшін өте маңызды.Яғни, елдімекен тұрғындары өсімдік, мал, құс, балық шаруашылықтары, сондай-ақ кооперативтерді жабдықтауға мен өз кәсібін ашуға мүмкіндік алып отыр. Бұл халықтың табысын арттыруға, еңбек адамдарын қалыптастыруға серпін береді,» — деді жаңа жобаның көмегімен кәсіп ашқан азаматтармен жүздескен облыс әкімі.
Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды жұмыс сапары барысында Майтөбе ауылындағы «Мөлдір» ЖШС кәсіпкерлік орталығының жұмысымен танысты.Жеке кәсіпкер мұнда 616 гектар бау-бақшада 200 гектар жерге жүзім, 110 гектар жерге алма еккен. Сонымен қатар, 50 гектар жерге шиенің (черешня) «Американка» атты түркиялық сорты егіліпті.
Түлкібас ауданында бау — бақша көлемі 3062 га құрап отыр. Оның ішінде 644 га жерді алатын қарқынды бау тамшылатып суару жүйесін қолданады.
Түлкібас ауданында жаңа өндіріс орындары іске қосылып, 3 мың 635 жаңа жұмыс орны ашылады. Жыл соңына дейін ауыл шаруашылығы өнімінің көлемін 60 млрд. теңгеден асыру жоспарланған. Алдағы үш жылда жалпы құны 10 млрд. теңгеден асатын 9 инвестициялық жоба іске асырылмақ. Нәтижесінде 200 жаңа жұмыс орны ашылып, ауыл шаруашылығы өнімінің көлемін 2025 жылы 77 млрд. теңгеге жеткізу жоспарланған. Бұл туралы Түлкібас ауданының тұрғындарымен кездесуінде Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды мәлімдеді.
— Тарихы терең, табиғаты тамаша, ел арасында «Кіші Швейцария» атанып кеткен Түлкібас ауданында өздеріңізбен жүздесіп, маңызды мәселелерді бірге талқылау үшін арнайы келіп отырмын. Ауданда 447 млрд. теңгеге 11 ірі инвестициялық жобаны іске асыру пысықталуда. Атап айтқанда, «Састөбе» инновациялық кешені жылына 100 тонна каустикалық сода, 1 млн. тонна цемент өндірісін қолға алуды жоспарлап отыр. Ауыз су және алкогольсіз сусындардың өндірісі іске қосылады. Жылына 2 мың тонна күркетауық етін өндіру және өңдеу жоспарлауда. Нәтижесінде 3 мың 635 жаңа жұмыс орындары құрылып, өнеркәсіп өнімінің көлемі 128 млрд. теңгеге, салық түсімдерін 13,5 млрд. теңгеге арттыру көзделуде. Былтыр ауданда 408 жаңа жұмыс орны ашылды. «Еңбек» бағыты бойынша 2 мыңнан астам адам жұмыспен қамтылды. Мемлекет басшысының «10 мың тұрғынға 100 тұрақты жұмыс орындарын ашу» жөніндегі тапсырмасының аясында 806 жұмыс орны ашылды,-деді Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды.
Ауданның жалпы өңірлік өнім көлемі былтыр 89 млрд. теңгені құраса, биыл 6 айда 36,5 млрд. теңгенің өнімі өндірілген. Бюджеттің өзіндік кіріс көлемі артты. Өнеркәсіп өнімі былтыр 16 млрд. теңгеге жетсе, Биыл 6 айда 7,7 млрд. теңгені құрады. Жыл соңына дейін негізгі капиталға тартылған инвестиция көлемін 20,5 млрд. теңгеге жеткізу жоспарлануда.
Түлкібас ауданының брендіне айналған 3 мың гектар алма баулары бар. Оның ішінде 664 гектар — қарқынды бау. Қарқынды бауды дамыту нәтижесінде былтыр 32 мың тонна өнім жиналса, биыл оның көлемі 33 мың тоннадан асады. Жыл соңына дейін шағын және орта бизнестің өнім көлемін 51 млрд. теңгеге жеткізу жоспарланған. Алдағы үш жылда жалпы құны 2,3 млрд. теңгені құрайтын 24 жобаны іске асыру көзделіп, 200-ге жуық жаңа жұмыс орындары ашылады. «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша 188 млн. теңгеге 31 жоба қаржыландырылды.
Былтыр ауданда 2 жаңа мектеп салынды. 300 орындық мектептің құрылыс жұмыстары жүргізілуде. Бірнеше білім ұяларында жөнделіп жатыр. «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы бойынша Рысқұлов, Састөбе кентінде 2 мектеп салынбақ. 4 елді мекенде фельдшерлік-акушерлік пунктердің құрылысы жүргізілуде. Түлкібас ауданы инфрақұрылымы толық дамыған аудандар қатарында. Жаңа тұрғын үйлердің құрылысына инфрақұрылым тарту жұмыстары биыл қолға алынды. Аудан тұрғындарының 99,8%-ы ауыз сумен қамтамасыз етілген. Тозығы жеткен ауыз су құбырларына қайта құру жұмыстары жүргізілуде.
Облыс әкімінің осыған дейінгі түлкібастықтармен кездесуі кезінде көтерілген мәселелердің бірқатары шешімін тапты. Атап айтқанда, Машат ауылында облыстық маңызы бар автомобиль жолын жөндеу үшін 595 млн. теңге қарастырылып, құрылыс толығымен аяқталды. Су құбырлары ауыстырылып, тасжолдар төселді. Ауыз су жүргізу жұмыстары жүргізіліп, ішкі көшелер жөнделуде. Түлкібас кентіндегі мектепті жөндеуден өткізуге қаржы қаралды. Спорт кешені мен интернаттың сәулет-жоспарлау құжаттары дайындалуда.
Кездесуде облыс әкіміне Түлкібас ауданының тұрғындары түрлі ұсыныстары мен пікірлерін айтты, өз өтініштерін жеткізді. Түлкібастықтар өңір басшысынан мемлекеттік бағдарламалар арқылы қолдау алудың жолдарын сұрады. Мектеп, балабақша, спорт алаңын салып беру, ішкі жолдарды жөндеу, жайылым және жарықтандыру мәселелерін көтерді. Жеңілдетілген жанар-жағармай мен тыңайтқыш тапшылығы туралы айтты. Сонымен бірге тұрғындар қоқыс полигонынан зардап шегіп жатқанын жеткізді.
Облыс әкімі халықтың мүдделері мен қажеттіліктерін ескере отырып, аса қажетті деген салалардың ең бірінші кезекте қаржыландырылатынын атап өтті. Аудан әкіміне жекеменшік мектеп, спорт нысандарын салуда жергілікті кәсіпкерлерді тартуды тапсырды. Барлық жұмыстар кешенді жоспар аясында жүзеге асатынын айтып, айтылған әр ұсыныс-талап бойынша жауапты сала басшыларына тапсырма берді.
Сондай-ақ облыс әкімі жеке қабылдауға келген азаматтардың сұрақтарына жауап беріп, барлық мәселенің заң аясында шешілетінін жеткізді. Дархан Сатыбалдының халықпен кездесулері басқа аудан, қалаларда жалғасын табады.
Сарыағаш ауданында «Ауыл аманаты» және «Жер аманаты» бағдарламаларының жүзеге асырылу барысы туралы көшпелі отырысы өтті. Отырысты «AMANAT» партиясы Түркістан облыстық филиалының төрағасы, Алтынсары Үмбеталиев ашып, жүргізді. Жиынға Түркістан облыстық мәслихатының төрағасы Нұралы Әбішов, мәслихат депутаттары және аудан әкімдері басқарма басшылары, БАҚ өкілдері қатысты. Күн тәртібіне қойылған мәселеге орай көшпелі мәжілісте спикерлердің мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылу барысы жайлы баяндамалары тыңдалды.
Алдымен Келес ауданының әкімі Ж.Ағыбаев, Шардара ауданы әкімінің міндетін атқарушы Б.Шомпиев, Сарыағаш ауданының әкімі А.Абдуллаев аудан аумағында бағдарламалардың жүзеге асырылу барысы туралы баяндады. Сонымен қатар, «Ырыс» МҚҰ Басқарма Төрағасының орынбасары А.Нұрлыбаев пен облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Т.Оспанов облыс көлемінде «Ауыл аманаты» бағдарламаласының жүзеге асырылуы жайлы айтты.
Келелі кездесуде облыстық жер қатынастары басқармасының басшысы Е.Тілеген, облыстық жер ресурстарын басқару департаменті басшысының міндетін атқарушысы Б.Досжанов өңірде «Жер аманаты» бағдарламасының жүзеге асырылу жайлы баяндады. Басқосуды қорытындылаған Алтынсары Дүйсенбекұлы хаттамада көрсетілген тапсырмаларды орындауды және аудан әкімі мен басқарма басшыларына бір қатар жұмыстарды жүйелендіру керектігін айтып, нақты ұсыныстар берді.
