Кез келген мемлекет тұрақты түрде дамуы үшін бюджет саласын тиімді жолдармен басқаруы қажет. Бұл Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік саясаттың да негізгі бағыттарының бірі. Сәйкесінше, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауы барысында ел экономкасы үшін маңызды, пайдасы бар жобаларға басымдық берілуге тиіс екендігін нықтап айтты. Мемлекет басшысының сөзінің сүйенсек, бұл тұрғыда әсіресе инвесторларға ұсынылатын салық жеңілдіктерін мұқият ойластырып, байыппен қолданған жөн.

— Жалпы, инвестициялық келісім жасау тәсілі өз тиімділігін көрсетті. Біз Ұлттық қордың тұрақты даму құралы ретіндегі рөлін қайта қарауымыз керек. Қорды қосымша инвестиция көзі ретінде қолдану үшін ел ішінде болашағы зор және нарықтағы әлеуеті жоғары болатын жобаларға қаржы бөлуге болады, — деген Қасым-Жомарт Тоқаев бұл салаға қажетті болса сапалы сараптама жасай алатын халықаралық деңгейдегі басқарушылар мен инвесторларды тарту керектігін жеткізді.
Сондай-ақ, Қасым-Жомарт Тоқаев еліміздегі екінші дәрежелі банктер нақты секторға белсенді түрде қаржы салуы керектігін айтты. Себебі, аталған банктер экономикаға несие бергеннен гөр,і қаржылық тәуекелі төмен бағыттарға ақша салғанды жөн көреді екен.
Президенттің айтуынша, Ұлттық банк пен Үкімет банктердің ақшасын экономикаға барынша тартудың тиімді тәсілдерін табуы қажет.
— Банктер туралы заң қабылдау осы бағыттағы маңызды қадам болмақ. Бұл заңда экономиканың сұранысы мен технологиялық өзгерістер ескерілуі қажет. Құжатта бәсекені күшейту, нарыққа жаңа қатысушыларды тарту, қаржы жүйесіндегі технологияларды ілгерілету және цифрлық активтер айналымын ырықтандыру мәселелері қамтылуы керек. Үкімет Қаржы нарығын реттеу агенттігімен бірлесіп, заң жобасын жан-жақты пысықтауы қажет. Депутаттардан осы заңды жыл соңына дейін қабылдауды сұраймын, — деді Мемлекет басшысы.
Жолдау барысында Президент өңір басшыларының қаржыны тиімсіз жобаларға жұмсайтынын айтып, сын тақты. Соның салдарынан әлеуметтік қызметтері мен жеңілдіктері бар Астанаға көшетін адамдардың саны көбейіп, әлеуметтік қолдау шараларына жұмсалатын қаражат көлемі бюджет кірісіне қарағанда әлдеқайда жылдам көбейіп жатқан көрінеді. Оған қоса, мектептер мен медициналық нысандардың жүктемесі артып, орын тапшылығы туындап жатыр екен.
Жалпы, бүгінде Қазақстанның бюджетіне салмақ салып отырған мәселелер бұдан да көп. Сондықтан бюджетті тиімді басқару – мемлекеттің экономикалық тұрақтылығы мен халықтың әл-ауқатын арттырудың негізгі тетігі екендігін ұғынуымыз қажет. Сонда ғана еліміздегі экономикалық тұрақтылық, әлеуметтік салаларды дамыту, сыбайлас жемқорлықтың алдын алу, аймақтарды тең дәрежеде дамыту ұзақмерзімді даму стратегияларын жүзеге асыру сынды жұмыстардың жемісін көре аламыз.
Бюджетті тиімді басқару – Қазақстанның тұрақты дамуын қамтамасыз ететін маңызды іс қана емес, жарқын болашаққа салынатын сенімді инвестиция болып саналады. Сол себепті, осы бағытта атқарылатын жұмыстарға келешегінен мол үміт күтетін елдің азаматтары ретінде баршамыз атсалысуымыз қажет.

Мағауия Тұрысбеков,
Түркістан облыстық мәслихатының депутаты,
бюджет, экономика және ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі тұрақты комиссия төрағасы.

Түркістан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы Нұрбек Садықбекұлы Нышановтың қатысуымен “Жаңа оқу жылынан бастап қолданысқа енгізілген білім беру ұйымдарындағы тамақтанудың жаңа стандарты” тақырыбында брифинг өтті.

Брифинг барысында келесі маңызды ақпараттар айтылды:
• Мектеп асханаларында тұз мөлшері 5 есеге дейін азайтылады;
• Қантты сусындар мен майлы, қуырылған тағамдар мәзірден алынып тасталады;
• Балаларға арналған ас мәзіріне жаңа піскен көкөністер, жемістер мен сүт өнімдерінің үлесі арттырылады;
• Тамақ дайындау әдістері — қайнатып пісіру, буға пісіру, бұқтыру тәсілдерімен шектеледі;
• Ас блогы жоқ шағын жинақталған мектептер мен буфеті жоқ білім беру ұйымдарында “Ланч-пакеттер” қолданылады.

Бұл жаңа стандарт балалар арасында семіздік, қант диабеті, жүрек-қан тамырлары және басқа да аурулардың алдын алуға бағытталған.

2025 жылдың 1 қыркүйегінен бастап аталған стандарт еліміздегі барлық білім беру ұйымдарында толық қолданысқа енгізілді.

Түркістан облыстық мәслихатының депутаттары облыстық туризм басқармасына бағынысты бірқатар мекеменің және Төлеби ауданындағы туристік нысандардың қызметімен танысты. Халық қалаулыларына облыстық туризм басқармасының басшысы Нұрдәулет Медеуов аудандағы туризм бағытында атқарылып жатқан жұмыстар мен жаңа жобаларды да таныстырды.

Депутаттар ең алдымен «Paradise Villas» демалыс орнына барды. 2024 жылы басталған жоба биыл тамыз айында ашылған. Жоба құны 150 млн.теңге. Нысанда 2 адам тұрақты жұмысқа орналасқан. Аралауда уақытша комиссия төрағасы Алмас Алтайұлы, өңірдегі туристік нысандарға қолдау білдіру жұмыстарына назар аудару қажеттігін атап өтті. Ал, депутат Бахыт Мүсірәліұлы, туристік нысандардың жұмысы жандану үшін ең алдымен инфрақұрылым жүйелері талапқа сай болуы керек. Әсіресе туристер үшін жол құрылысы да өзекті екендігін айтты.

Сондай-ақ, халық қалаулылары «Сайрам-Өгем» Ұлттық табиғи паркі аумағында орналасқан «Vivood Tau» демалыс кешенінің қызметімен танысты. Жоба 2022 жылы жүзеге асырылған. Құны 200 млн теңге. Мұнда 3 глэмпинг, 17 вагон үйлер, 3 киіз үй туристерге қызмет көрсетеді. 2023 жылы мемлекеттік қолдау шарасына құжат тапсырып, комиссияның оң қорытындысын алған. Өткен жылы мемлекеттен 20 млн теңге қаржылай қолдау берілген.

Айта кетейік, облыстық мәслихаттың 2025 жылға арналған жұмыс жоспарына сәйкес алдағы кезекті сессияда облыстық туризм басқармасы басшысының есебі тыңдалады. Алдағы уақытта уақытша депутаттық комиссия өңірдегі өзге де туризм нысандарын аралап, қызметімен танысатын болады.

2025 жылдың 2 қыркүйегінен бастап мемлекеттік қызметтерді цифрландыру және сапасын арттыру мақсатында «ЦОН» мобильді қосымшасында көлік құралдарын тіркеу кезінде сатып алу-сату шартын рәсімдеуге арналған жаңа сервис іске қосылды.

Бұған дейін көлікті сату немесе сатып алу үшін азаматтар қызмет көрсету орталықтарында QR-код арқылы шартқа қол қоятын. Енді бұл үдеріс «ЦОН» мобильді қосымшасының «Автокөлікті сатып алу-сату шарты» сервисі арқылы жүзеге асырылады. Шартқа қол қою үшін сатушы да, сатып алушы да электрондық цифрлық қолтаңбаны (ЭЦҚ) пайдаланады. Осылайша, шартты мамандандырылған ХҚКО-ға бармай тұрып алдын ала рәсімдеуге болады. Бұл азаматтарға уақытты үнемдеуге және қызметті алу процесін жеңілдетуге мүмкіндік береді. Нәтижесінде, құжатқа қол қойылғаннан кейін оны ХҚКО-ға ұсыну арқылы көлікті тіркеу рәсімі аяқталады.
Маңыздысы, жасалған шарттың деректері сервистің базасында тұрақты түрде сақталады.

Халықты баспанамен қамту маңызды мәселе. Түркістан облысында осы бағытта жұмыс жүргізіліп жатыр. ҚР Конституциясының 30 жылдық мерекесі қарсаңында облыс орталығында әлеуметтік қолдауға мұқтаж 8 отбасыға демеушілердің қолдауымен жаңа баспананың кілті табысталды. Соның ішінде 4 отбасының баспанасына халық қалаулылары атсалысты. Түркістан облыстық мәслихат депутаттары Мағауия Тұрысбеков пен Жомарт Абдибаев өз қаражаттары есебінен 4 мұқтаж отбасыға қуаныш сыйлады.

Үшқоңыр көшесінде орналасқан әсем де жайлы баспаналардың әрқайсысы 68 шаршы метрді құрайды. Үш бөлмелі баспаналар ас үй, жуынатын бөлмемен жабдықталған. Электр желісі, табиғи газ және ауыз сумен қамтылған.

Баспана кілтін табыстау сәтінде тұрғындар өз қуаныштарымен бөлісіп, демеушілерге алғыстарын жеткізді.Айта кетейік, бұл отбасылар облыс әкімінің жеке қабылдауында болып, баспана мәселесін көтеріп, көмек сұраған болатын. Өтініш қабылданды. Халық қалаулылары халық өтінішіне назар аударып, көмек қолын созды.
– Баспана мәселесі бүгінде өзекті. Үй кезегінде тұрған халық жыл сайын баспаналы болса деп тілеймін. Қолдан келсе мұқтаж отбасыларға көмек көрсетуді азаматтық парыз деп есептеймін. Мереке қарсаңында баспаналы болған отбасыларды қуаныштарымен құттықтаймын,-деді депутат М.Тұрысбеков!

Қазіргі таңда Түркістан қаласында 23 мыңнан астам адам үй кезегінде тұр. Жыл басынан бері 400-ден астам пәтер үлестірілді. Жыл соңына дейін тағы 500-ден аса пәтер беріледі деп жоспарлануда.

Бұл – елдіктің тұғырын, мемлекеттіліктің өзегін айқындаған Ата заңның мәнін сараптап, құндылықтарын дәріптейтін бірегей мереке.

Биыл осынау басты құжаттың қабылданғанына 30 жыл толып отыр. Онда халқымыздың сан ғасырлық елдік дәстүрі мен арман-аңсары, заманауи әлемдік озық құқықтық нормалар нақты көрініс тапқан.

Осы жылдар ішінде Конституция Қазақстанның саяси және құқықтық жүйесінің негізін қалап, институционалдық құрылымын орнықтырып, халқымыз бен берекелі қоғамның нық ұстанар негізгі қағидаттары мен қастерлі құндылықтарын белгіледі.

Соның арқасында еліміз іргелі мемлекетке айналып, жаһанда өзіндік елеулі орны бар орта державалардың қатарынан берік орын алды.

Конституция мемлекетіміздің игілігіне қызмет етіп, еліміздің тұрақтылығы мен өркендеуін қамтамасыз ете берсін! Әрбір шаңыраққа шаттық пен бақ-береке тілеймін. Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын!

Құрметпен, Түркістан облыстық туризм басқарма басшысы Нұрдәулет МЕДЕУОВ!

Еліміздің айтулы мерекесі – Конституция күні құтты болсын!

Көк байрағы желбіреген, ынтымағы мен бірлігі жарасқан Қазақстанымыз дамудың даңғыл жолымен жарқырап келеді. Мемлекет басшысы атап өткендей, ел дамуының тірегі – еңбек адамдары. Осы ретте әр сала мамандары ел үшін тер төгіп, өз еңбегімен жарқын бейнені қалыптастыруда. Солардың бірі – Түркістан облысының бас сушысы, “Қазсушар” РМК Түркістан филиалының директоры Қазыбек Бедебаев Қошқарбекұлы.

Ол барша оңтүстік жұртын мерекемен құттықтады:

– Құрметті көпшілік!
Сіздерді Республикамыздың әрбір азаматы үшін қастерлі күн – Конституция мерекесімен шын жүректен құттықтаймын! Бұл мерекенің орны ерек, себебі Ата Заңымыз – мемлекетіміздің тұғыры, халқымыздың еркіндігі мен бірлігінің кепілі. Әрбір азамат оның маңыздылығын ұмытпай, құрметтеп, қорғауға тиіс. Баршаңызға амандық, бақ-береке, мол игілік тілеймін, – деді Қазыбек Бедебаев.

Мереке құтты болсын! Еліміздің дамуына өз үлесімізді қоса берейік.

Төрт онжылдыққа жуық саналы ғұмырын ел денсаулығын қорғау жолына арнаған Нышанов Нұрбек Садықбекұлы – Түркістан облысындағы санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің көшбасшысы ғана емес, нағыз майталман маман, өз ісінің шебері. Бүгінде Түркістан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы қызметін абыроймен атқарып жүрген ол, бұл салада іргелі өзгерістер мен оң нәтижелерге қол жеткізген тәжірибелі маман ретінде кеңінен танымал.

Кәсіптік жолдың бастауы
Нұрбек Садықбекұлының еңбек жолы 1986 жылы Ордабасы ауданының Бөген ауылындағы санитариялық-эпидемиологиялық станцияда дәрігер-эпидемиолог қызметінен басталды. Жас маман алғашқы күннен бастап адалдықты, жауапкершілікті ту етіп, қиын да күрделі санитарлық-эпидемиологиялық саланың қыр-сырын терең меңгеруге күш салды.

1988-1992 жылдары Леңгір аудандық СЭС-те еңбек етсе, кейіннен облыстық деңгейдегі аса жауапты қызметтерге көтерілді. Әр кезеңде де өз ісіне үлкен жауапкершілікпен қарап, кәсіби біліктілігін үздіксіз жетілдіріп отырды.

Қиындықпен шыңдалған тәжірибе
2000-жылдардан бастап оның кәсіби жолы шын мәнінде серпінді өзгерістерге толы болды. Ол аса қауіпті жұқпалы аурулар бөлімін басқарды, аудандық санитариялық қадағалау басқармаларын басқарды. Нұрбек Садықбекұлының бастамасымен өңірде түрлі эпидемияларға қарсы іс-шаралар қолға алынып, қоғамдық денсаулық сақтау саласында жүйелі жұмыстар атқарылды.

2019 жылғы Арыс қаласындағы жарылыс кезінде облыстық штаб құрамында болып, жарылыс аймағына алғашқы болып кірген эпидемиологтардың қатарында жүрді. Ауа мен судың радиациялық құрамын зерттеп, қала аумағын санитарлық талаптарға сәйкестендіру жолында тынбай еңбек етті. Арыс қаласын қайта құру құрылыс жұмыстарын жүргізген он мыңнан астам жұмысшылардың сапалы тағаммен қамтамасыз етуге атсалысып тағамнан уланудың алдын алу жұмыстарын да жүргізді.
Пандемиямен күрестегі көшбасшылық
2020 жылы бүкіл әлемді дүр сілкіндірген COVID-19 пандемиясы кезінде Нұрбек Нышановтың рөлі айрықша болды. Түркістан облысының бас санитариялық дәрігері ретінде аймақтың шекараларында бақылау бекеттерін ұйымдастырып, індеттің таралуына қарсы қатаң шаралар қабылдады. Жүйелі әрі уақтылы жүргізілген шаралардың арқасында Түркістан облысы ұзақ уақыт бойы «жасыл аймақ» деңгейінде болды.

Оның басшылығымен 2020 жылы – 46, 2021 жылы – 22, 2022 жылы – 3 санитариялық шектеу туралы қаулы қабылданып, індетпен күресте нақты және нәтижелі шаралар жүргізілді.

Су тасқыны кезінде сыналған төзім
2021 жылдың мамыр айында орын алған Сардоба су қоймасының жарылуы — тағы бір үлкен сын сағаты болды. Мақтаарал ауданының тұрғындары қауіпсіз аймақтарға көшіріліп, эпидемиологиялық ахуалды бақылау міндеті санитарлық қызметтің иығына артылды. Су басқан елді мекендерде мамандар ауыз су мен тұрмыс жағдайын жіті тексеріп, 4 миллион шаршы метрден астам аумаққа дезинфекция жүргізді. Бұл – үлкен ұйымдастырушылық пен кәсібилікті талап еткен күрделі жұмыс еді.
Мемлекеттік марапаттар мен мойындау
Осы жылдар арасында Нұрбек Садықбекұлының ел үшін жасаған еңбегі ескерусіз қалған жоқ. Ол:
«Денсаулық сақтау ісінің үздігі»,
«ҚР Тәуелсіздігіне 25 жыл» медалі,
«ҚР үздік мемлекеттік қызметшісі» төсбелгісі,
ҚР Президентінің Жарлығымен «Халық алғысы» медалімен марапатталған.

Бұл – тек марапаттар ғана емес, оның халық денсаулығы жолында жасаған еңбегінің шынайы бағасы.

Бүгінгі күн тынысы
Бүгінде оның басшылығындағы департаментте 320-дан астам мемлекеттік қызметкер мен 160 әкімшілік қызметкер қоғамдық денсаулық сақтау, санитариялық талаптардың орындалуын бақылау, тағам өнімдерінің қауіпсіздігін қадағалау секілді күрделі де маңызды жұмыстарды атқарып келеді.

Құрметті Нұрбек Садықбекұлы, сіз — нағыз кәсіби маман, өз саласының ірі тұлғасысыз. Сіздің еңбек жолыңыз жас мамандарға үлгі болары сөзсіз. Қиын кезеңдерде тайсалмай, жауапкершіліктен жалтармай, әрдайым алдыңғы шепте жүріп елге сіңірген еңбегіңіз әрдайым құрметке лайық. Туған күніңіз құтты болсын. Елдің дамуы мен ынтымағы жолында аянбай еңбек ете беріңіз.

Құрметпен, жұртшылық пен байланыс бойынша бас маман Б. Қазбеков