Ағымдағы жылдың қыркүйек айының 13-і күні Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Төлеби аудандық Ақсақалдар кеңесінің ІІІ тоқсандағы көшпелі отырысы өтті.
Аталған кеңес отырысына Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Төлеби аудандық Ақсақалдар кеңесінің төрағасы С.Бекмұрзаев және кеңес мүшелері, Түркістан облысының қоғамдық даму басқармасы «Қоғамдық келісім» КММ-нің Төлеби аудандық филиал басшысы Е.Айтжанов, Аудандық қоғамдық кеңестің төрағасы Б.Оралбеков, Тасарық ауылдық округі әкімі Б.Алтынбеков, аудандық ішкі саясат бөлімінің маманы Б.Смайлхан, Төлеби аудандық білім бөлімінің бас маманы Б.Жакипов, Төлеби аудандық кәсіпкерлерлік және ауыл шаруашылық бөлімінің бас маманы А.Жарынбетова, аудандық этномәдени бірлестіктерінің төрағалары мен мүшелері және аудан тұрғындары қатысты.
Күн тәртібінде «Тасарық ауылдық округі тұрғындарының әлеуметтік-экономикалық жағдайымен танысу» және «Кәсіпкерлерге мемлекет тарапынан көрсетілетін қолдау» тақырыптары қаралды.
Тасарық ауылдық округі әкімі Б.Алтынбеков 2023 жылы округ бойынша атқарылып жатқан жұмыстарға қысқаша тоқталды. Нақты айтар болсақ, ауыл шаруашылық, денсаулық, білім және спорт, кәсіпкерлік және әлеуметтік салалары бойынша, сонымен қатар ауыз су және ағын су, газ, электр жарығы бойынша атқарылып жатқан жұмыстары жөнінде және алдағы уақытта жоспарланып, атқарылатын жұмыстары жөнінде айтып өтті.
Төлеби аудандық кәсіпкерлерлік және ауыл шаруашылық бөлімінің бас маманы А.Жарынбетова, кәсіпкерлерге мемлекет тарапынан көрсетілетін көмек түрлерін және ауданда ауыл шаруашылық саласында атқарылып жатқан жұмыстарының барысы туралы айтып өтті.
Жиын соңында Тасарық ауылдық округіне қарасты кәсібінен өз нәсібін тауып жүрген бірнеше кәсіпкерлермен кездесті.
Шонов Қалмахан 2018 жылдан бері үй іргелік жерге тамшылатып суғару әдісімен құлпынай егеді. Жидекті өсімдіктердің қатарына жататын құлпынайда адамға қажетті витаминдер, микроэлементтер, минералды тұздар, органикалық қышқылдар және басқа да пайдалы заттар бар, сондықтан оларды алдын алу-емдеу өнімдеріне жатқызады. Жидектер-консерві өнеркәсібі үшін құнды шикізат.
Лебиев Салман 2019 жылдан бері бал арасын асыраумен айналысады. Бал – көп ауруға шипа. Сол сияқты араның шаққаны – ревматизм сияқты ауруларға таптырмайтын ем. Ол гүлдерді тозаңдандырады, ондағы шаң-тозаңды тазалап кетеді, сондықтан да араны «қанатты агротехник» дейді мамандар.
Төлеби ауданында діни тұрақтылықты қамтамасыз ету мақсатында ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізілуде. Осындай маңызды жиынның бірі Төлеби аудандық ішкі саясат бөлімінің мемлекеттік әлеуметтік тапсырысы аясында «Бала Бүргем» қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен өтті.
Аудан аумағында діни тұрақтылықты қамтамасыз ету және кереағар діни ағымдардың алдын алу мақсатында Тасарық ауылдық округі Т.Тоғысбаев, Оңтүстік ЖОМ-нің жоғарғы сынып оқушылары арасында арнайы дінтанушы теолог маманның қатысуымен ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, кездесу соңында қойылған сұрақтарға жауап берілді.
Төлеби ауданы әкімдігінің мәжіліс залында ішкі саясат бөлімінің және Төлеби аудандық «Қоғамдық келісім» КММ-нің ұйымдастыруымен, аудандық этно-мәдени орталықтатарының төрағаларының қатысуымен ҚР Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың 2023 жылдың 1-ші қыркүйегіндегі «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары» атты Қазақстан халқына жолдауын қолдау, әрі кеңінен насихаттау мақсатында жиын өткізілді.
Бұл жиында ішкі саясат бөлімінің басшысы Ж.Абдиев төрағалық етіп, ашып жүргізіп отырды. Күн тәртібіндегі мәселе бойынша Ж.Амангельдиев кеңінен баяндама жасады.
Президент өз жолдауында азаматтардың табысын арттыру үшін 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап ең төменгі жалақы мөлшерін 85 мың теңгеге көтеруді тапсырды. Осылайша, үш жыл ішінде еңбекақының ең төменгі мөлшері екі есе ұлғайды. Бұл шара 1 миллион 800 мың адамның, оның ішінде бюджет саласында еңбек ететін 350 мың азаматтың әл-ауқатын арттыруға септігін тигізіп отыр. Енді еңбек нарығын жан-жақты дамыту үшін Үкімет қысқа мерзімде 2030 жылға дейінгі кешенді жоспарды бекітуі керек. Мемлекет басшысының жолдауы жаңа экономикалық саясаттың қағидалары мен басымдықтарын нақты айқындаумен қатар, алдағы реформаларды сапалы әрі толық жүзеге асыруға маңыз беріп отыр. Яғни оның толық орындалуы мен жүзеге асуы мемлекеттік қызметшілердің біліктілігіне, жауапкершілігіне және саяси ерік-жігеріне тікелей байланысты, деп пікір білдірді жиынға қатысушылар.
Мемлекет басшысы атап өткендей, реформалардың іске асырылуына негізінен атқарушы билік жауап береді.
«Біріншіден, нақты салаларға қатысты шешімдерді әзірлеу және орындау міндеті, сондай-ақ түпкі нәтиже үшін жауапкершілік толығымен министрлерге жүктеледі. Өйткені олар өзінің бұйрығымен жедел шешім қабылдап отыруға тиіс. Бұл – әкімдерге де қатысты мәселе.
Екіншіден, экономикалық саясаттың іске асырылуына Үкімет толығымен жауап береді. Бюрократияға және сөзбұйдаға салынбай, Президент Әкімшілігіне жалтақтамай, экономиканы дербес басқарудың барлық әдіс-тәсілдерін қолында ұстауға тиіс.
Үшіншіден, Президент Әкімшілігі басты «саяси штаб» ретінде мемлекетті әлеуметтік-экономикалық дамытудың стратегиялық бағыттарына, ішкі және сыртқы саясат, қорғаныс және қауіпсіздік, құқық және кадр саясаты мәселелеріне барлық күш-жігерін жұмылдырады.
Мемлекеттік аппаратты бюрократиядан арылту жолындағы жүйелі жұмыс жалғаса береді. Мемлекеттік жоспарлау жүйесін түбегейлі өзгерту қажет. Бізге оның мейлінше шағын және қолайлы болғаны маңызды. Сондай-ақ тапсырмалардың орындалуын бақылау және бағалау жұмысын да қайта қарауымыз керек. Бұл – жұртшылықтың сұранысы. Басқаша айтқанда, қазір қоғамда жаңа әдіс-тәсілдерге, жаңа идеяларға, жаңа кадрларға деген сұраныс аса жоғары. Сондықтан саяси мемлекеттік қызметшілердің резерві құрылады, соның арқасында «қосымша кадрлар тобы» қалыптасады.
Қазір кадр тапшылығы өзекті мәселе болып тұрған кезде мұндай қадам өте маңызды. Жоғары лауазымға ие болғысы келетіндер көп, бірақ олардың біліктілігі тиісті талапқа сай келмейді. Демек, кадр мәселесін міндетті түрде қолға алуымыз керек, сапалы мамандар тәрбиелеу қажет. Бұл ретте саяси партиялардың кадрлық әлеуетін де пайдаланған жөн.
Аймақтағы атқарушы биліктің шешім қабылдау ісіне азаматтардың тікелей қатысу мүмкіндігін біртіндеп арттыру да маңызды. Ауыл, кент және ауылдық округ әкімдерін тұрғындар өздері сайлай бастағанына екі жылдан асты. Содан бері ауылдық деңгейдегі әкімдердің төрттен үші сайланды. Енді аудан және облыстық деңгейдегі қала әкімдерін сайлап көреміз» — деді Президент
Жиынға мәдениет, тілдерді дамыту, денешынықтыру және спорт бөлімінің басшысы Ә.Әсілбек, Өзбек ұлттық мәдени орталығының төрағасы О.Қадыров және неміс ұлттық мәдени орталығының төрайымы Л.Мехлик жиын барысында өз ойларын айтып, пікірлерін ортаға салды.
Жалпы Түркістан облысы еліміздегі ауыл шаруашлығы дамыған өңірлердің бірі болып саналады. Бұл тұрғыда Төлеби ауданының көрсеткіші де жыл санап артып отыр. Жиында түрлі этнос өкілдерінің пікірі де бір арнаға тоғысып, тұрақтылықты қамтамасыз ете отырып, жалпы Президент жүктеген жаңа міндеттерді бірлесе атқаруға бағытталды. Мемлекет басшысы атап өткендей, ел азаматтарының алдында тағы бір өте маңызды міндет тұр. Ол — агроөнеркәсіп кешенінде нақты серпіліс жасау. Ауыл шаруашылығы саласының әлеуеті орасан зор. Сондықтан қолда бар мүмкіндіктерді толық пайдалану қажет.
«Қазақстанның айналасында өнім өткізетін өте үлкен нарықтар бар. Онда сапалы азық-түлік өнімдері тапшы. Қазақстанның стратегиялық мақсаты – Еуразия құрлығындағы басты аграрлық орталықтың біріне айналу. Осы мақсатқа қол жеткіземіз десек, ең алдымен, өнімді жоғары деңгейде өңдеуге көшуіміз қажет. Онсыз болмайды. Біз алдағы үш жыл ішінде агроөнеркәсіптегі өңделген өнім үлесін 70 пайызға жеткізуіміз керек. Бұл – нақты міндет. Жұртты өнім өңдеуге ынталандыру керек. Ол үшін салық саясатын қайта қарау қажет.
Бұл салада ірі компаниялар көбірек болса, нақты серпіліс жасауға болады. Біз экспортты ұлғайта отырып, ішкі нарықты да ұстап тұруымыз керек. Сондықтан елімізге сапалы өнімді қажетті көлемде тұрақты ұсына алатын кәсіпорындар қажет. Отандық агрофирмалардың ірі компаниялар қатарына кіргені жөн болар еді. Сондай-ақ өзара тиімді шарттарды ұсынып, бұл жұмысқа халықаралық корпорацияларды белсенді түрде тарту керек.
Ет, сүт, астық өнімдерін терең өңдеу және өндірістік жылыжай шаруашылықтарын дамыту сияқты біз үшін болашағы зор бағыттарға басымдық берген абзал. Сонымен бірге өз еліміздегі ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының әлеуетін қаперден шығармаған жөн.
Осы ретте 100-ден астам ірі сүт-тауар фермасы салынып жатқан Солтүстік Қазақстан облысының жетістіктері көпке үлгі. Шаруалардың тәжірибесі мол, жем-шөп қоры да жеткілікті. Оған қоса байыпты қолдау шаралары қолға алынған. Осының бәрі тұтаса келе тәп-тәуір нәтиже беріп отыр. Құс фабрикаларын, көкөніс қоймаларын, ет өнімдерін шығаратын кәсіпорындар салған кезде осы тәжірибені басшылыққа алу керек.
Ауыл-аймақты дамыту үшін шағын шаруашылықтарды қолдау өте маңызды. «Ауыл аманаты» бағдарламасының елге қажет екені айқын көрінді. Оның келесі кезеңінде жеңілдетілген несие берумен шектеліп қалмау керек. Жеке қосалқы шаруашылық иелері өзара бірігуі қажет. Осыған қажетті жағдай жасалуы керек.
Машина-трактор паркінің әбден ескіріп, тозуы – күрделі мәселеге айналды. Қазір ауыл шаруашылығы техникасының 80 пайызы тозып тұр. Сондықтан жыл сайын оның 8-10 пайызын жаңартып отыру қажет. Бұл ретте еліміздегі техника өндірушілер мен шаруалардың да мүддесін ескерген абзал.
Қазір жаһандық бәсеке күшейіп тұр, тауар нарығында өзгеріс бар. Мұндай жағдайда өнім өткізу саясатына ерекше мән беруіміз керек. Жылдар бойы қалыптасқан ішкі және сыртқы нарықтағы орнымызды сақтап қалу айрықша маңызды. Үкіметтің алдында сыртқа шығарылатын өнім нарығының ауқымын жоспарлы түрде кеңейту міндеті тұр. Қазақстанның тауарларын шетелге таныту және шығару үшін тиісті шаралар қабылдаған жөн.
Қазіргі ауыл шаруашылығы – жоғары технологиялы сала. Мұны білесіздер. Шаруаларды жер жағдайы немесе ауа райы емес, инновациялық амал-тәсілдер табысқа жеткізеді. Заманауи ғылымға сүйенбесе, ауыл шаруашылығы жай тоқырауға емес, құрдымға кетеді.
Агроғылымды дамыту және ең бастысы, оны ауыл шаруашылығында іс жүзінде қолдану үшін шаралар қабылдау қажет. Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығын зерттеу ісінің барлық сатысын қамтитын агротехнология хабына айналдыру керек.
Сондай-ақ шетелдің танымал агро-ғылыми орталықтарымен толыққанды ғылыми-тәжірибелік ынтымақтастық орнату керек. Біз жеке ғылыми-технологиялық бастамаларды қолдаймыз. Білім беру бағдарламаларын ауыл шаруашылығы талаптарына бейімдейміз.
Егін шаруашылығында маңызды реформа жасайтын кез келді. Егіс түрлерін көбейтуіміз керек. Сондай-ақ көбірек пайда әкелетін дақылдар еккен жөн. Суды көп қажет ететін егіс алқабын біртіндеп азайтып, бір ғана дақыл түрін егуді шектеу қажет. Диқандарды жергілікті тұқыммен қамтамасыз ету маңызды. Сонымен қатар жаңа сұрыптарды шығарып, оны өсіру мәселесін шешкен жөн.
Мемлекеттің баға реттеу мәселесіне шектен тыс араласуы агроөнеркәсіп кешенін өркендетуге айтарлықтай кедергі келтіріп отыр. Бұл мәселені де шешу керек.
Азық-түлік келісім-шарт корпорациясы ахуалды тұрақтандыру ісінде қазіргіден де маңызды рөл атқаруға тиіс. Бұл мекеме қажет кезде интервенция жасап, бағаның өсімін тежеп отырады. Азық-түлік корпорациясы нарықтағы жекеменшік иелерінің ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіретін, оны сақтайтын және сататын толыққанды желі құруына жәрдемдесуге тиіс», — деген Президент Қасым-Жомарт Тоқаев халықтың әлеуетін арттыра отырып, жаңа бастамаларға белсене кірісуге үндеді.
Төлеби ауданында өткен басқосудың басты мақсаты да өңірдің дамуы жолында бірлесе жұмыс атқарып, Мемлекет басшысы айтқан әрбір бастаманы және тапсырмалардың сапалы орындалуына бірлесіп күш жұмсау.
Келес ауданындағы Мыңтөбе қорымынан археологтар ежелгі қалашықтың орны тауып, қазіргі таңда зерттеу жұмыстары жүргізіліп жатыр. Мамандар табылған дүниелерді құнды жәдігерге балап отыр.
— Келес ауданының аумағынан бірнеше қыш ыдыстар мен садақ жебесі табылды. 1800 жылдан астам тарихы бар киелі нысанда жүргізілген жұмыстар барысында сол дәуірдің мәдениетін анықтауға баса мән беріліп отыр. Бұл қаңлы дәуірі кезіндегі ежелгі діни наным-сенімдер туралы білуге мол мүмкіндік береді. Сондай-ақ, сол маңнан Күлтөбе қалашығының орнын таптық, — дейді Қ.А.Ясауи атындағы ХҚТУ жетекші ғылыми қызметкері, phd докторы Музаффар Гурсой.
Археологтардың айтуынша, Күлтөбе қалашығында алып құрылыс нысаны болған. Себебі қазба барысында кесектен салынған қабырғалар анықталған. Ол жерден шыққан қыш ыдыстар VIII-IX ғасырларға тән. Келес өзенінің Сырдарияға құяр тұсындағы бұл аймақта 600-ден аса қорым мен обалар бар. Сонымен қатар, археологтар қазба жұмыстарын жүргізу барысында ІІ-ІV ғасырға тиесілі жәдігерлерді тапты.
Жобаны іске асыру обалардың құрылымдық ерекшелігін, жерлеу дәстүрін, тұрғындардың әлеуметтік жағдайын айқындауға мүмкіндік береді. Археологиялық қазба жұмыстары әрі қарай жалғасатын болады. Қалашық және қорым маңынан табылған жәдігерлер арнайы мамандардың зертханалық сараптамасынан өткен соң музей қорына тапсырылмақ.
Түркістан облысының Өңірлік коммуникациялар қызметі
45 аудан мен облыстық маңызы бар қалалардың әкімдерін сайлау 5 қарашада өтеді. Бұл туралы Орталық сайлау комиссиясының төрағасы Нұрлан Әбдіров айтты.
«Биыл аудандар мен облыстық маңызы бар қалалардың әкімдерін сайлауы алғаш рет пилоттық режимде өтеді. Заңнамаға сәйкес, пилоттық өңірлердің тізбесін және аудандар мен облыстық маңызы бар қалалардың әкімдерін сайлауды өткізу күнін белгілеу жөніндегі өкілеттіктер мәслихаттарға бекітілген. Сонымен 17 облыстың мәслихаттары пилоттық режимде сайлау өткізу үшін 45 аудан мен облыстық маңызы бар қалалардың тізбесін бекітті. Оның ішінде — 3 қала және 42 аудан. Сондай-ақ сайлау өткізу күнін белгілеп шықты. Мәслихаттар қабылдаған шешімдер негізінде аудандар мен облыстық маңызы бар қалалар әкімдерін сайлау қараша айының бірінші жексенбісінде, яғни 5 қарашада өтеді», — деді Нұрлан Әбдіров комиссия отырысында.
Оның атап өтуінше, «Сайлау туралы» Конституциялық заңның нормаларына сәйкес, аудандар мен облыстық маңызы бар қалалардың әкімдерін сайлауды тиісті аумақтық сайлау комиссиялары мәслихаттың шешімімен белгіленген сайлауды өткізетін күнге дейін кемінде 50 күн бұрын, яғни, 15 қыркүйектен кешіктірмей тағайындауы керек.
Түлкібас ауданында бүгінгі таңда «Ауыл аманаты» бағдарламасы 4 округте пилоттық жоба шеңберінде өткізілуде. Атап айтқанда «Балықты, Мичурин, Рысқұлов, Шақпақ» округтерінде. Аталған жоба ауылдық жерлерде жаңа жұмыс орындарын құруға, мал мен құстың санын көбейтуге, шағын кәсіпкерлікті ашу арқылы халықтың табысын арттыруға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған. 2,5% жеңілдетілген несиелендіру 6 бағытта жүзеге асырылады: өсімдік, мал, құс, балық шаруашылықтары мен ауыл шаруашылығы кооперативтері.
Аталған жобаға қатысушы Түлкібас ауданы Балықты ауылдық округі Көкбұлақ ауылының тұрғыны Н.Сембаев.
Төрт баланың әкесі жобаға қызығушылық танытып, оның ұсынған жобасы мақұлданып, 5 000 000 млн теңге көлемінде 2,5 пайызбен жеңілдетілген несие алған.
Құс шаруашылығын дамыту мақсатында ағымдағы жылдың тамыз айында Алматы облысы, Іле ауданындағы кәсіпкерлерден 480-ге жуық бас (Линда) тұқымды Қазы балапандарын алған. Қалған қаржыны сол қазыға арналған жем-шөп пен инкубаторға жұмсаған.
Линда тұқымды қазы құсының еркегі өсіп жетілгенде 10 келіге дейін ет берсе, ал ұрғашы тұқымы 8 келіге дейін ет береді. Кәсіпкер сұхбат барысында үй құстарының басын одан әрі көбейтіп, бордақылаумен айналысатындығын жеткізді. Сонымен бірге осы бағдарлама арқылы өз кәсібін өркендетуге мүмкіндік алғанын жеткізді.
Балықты ауылдық округіне қарасты Көкбұлақ ауылының тумасы, бес баланың әкесі Әбдіқадыров Ерлан есімді азамат «Ауыл аманаты» жобасына қатысуға ниет білдіріп, 2,5 пайызбен 7 000 000 млн теңге көлемінде несие алған. Алғашында «Балық» шаруашылығына қызығушылық танытып, кейіннен мал шаруашылығына бет бұрған. Ағымдағы жылдың тамыз айында өтінімі мақұлданып қабылданған соң, қаржыны мақсатты пайдалану үшін 12 бас жылқы алып, өз шаруашылығын бастап отыр. Ерлан Әбдіқадыров мақсаты жылқы санының басын көбейтіп, кәсіп көзіне айналдыру.
«Бүгінгі таңда, ауыл тұрғындарына жақсы көңіл бөлініп жатыр. Мемлекет басшысы да ауылдарды өркендету, дамыту, тұрғындарына қолайлы жағдай жасауды үнемі айтып келеді. Бұл «Ауыл аманаты» жобасының берері мол деп білемін. Тек істің көзін таба білу керек, сонда ғана табыс көбейеді. Бастапқыда балық шаруашылығын бастауды ойлағанмын, кейін отбасы, туған-туыспен ақылдасып жылқы, яғни бие асырауды жөн деп санадық. Қазақ халқы қашанда жылқыны серік еткен ғой. Сондықтан бізде осындай шешім қабылдадық. Енді алдағы уақытта жылқы санын көбейтіп, биелерден саумал, қымыз алуға болады. Тағы да басқа жоспарларды жүзеге асыруға мүмкіндік алып отырмыз. Мемлекеттің мұндай қолдауына ризашылығымды білдіремін», дейді Көкбұлақ ауылының тұрғыны Ерлан Әбдіқадыров
Түлкібас ауданының Балықты округіне қарасты Абай ауылының тұрғыны Нақыпбеков Ерлан Мейірбекұлы «Ауыл аманаты» жобасының игілігін көруде. Ол, мемлекет тарапынан берілетін жеңілдетілген 2,5 пайыздық несие жобасын естіген соң, әкімдікке тиісті құжаттарын өткізіп, қатысуға ниет білдірген. Нәтижесінде 39 жастағы азаматтың құжаттары мақұлданып, жеңілдетілген несиемен 5 000 000 млн теңге көлемінде қаржы алған.
Бүгінде, ауыл тұрғыны Ерлан Мейірбекұлы құс шаруашылығын дамыту мақсатында 585 бас бройлерлік тауықтар, балапан басып шығаратын 3 инкубатор сатып алған. Қазіргі таңда рет-ретімен инкубатордан балапандар басып шығуда.
Кәсіпкер құстардың басын көбейтіп, аудан төңірегінде сатылымға шығарып, бизнесін дамытуды жоспарлап отыр. Тиісінше кәсіптің қыр-сырын меңгеріп, үй құстарына күтім жасау, жем-шөбін уақытылы беру және алдағы уақытта құс етін өндіру секілді бастамаларды да қолға алмақ.
Шаруашылық иесі жобаның ұйымдастырушыларына отбасының атынан ризашылықтарын білдіріп отыр. Себебі, кәсіп бастау жанұяның тұрмыс-тіршілігін жақсартуға, өз идеяларын іске асыруға мүмкіндік беруде.
«Қазіргі таңда, елімізде еңбек етемін деген адамға мемлекеттен қолдаулар өте көп. Тек жалқау болмау керек деп ойлаймын. Жеңілдетілген несиелер де беріліп жатыр. Құс шаруашылығын бастау иядеясын жүзеге асыру менің арманым еді, енді қазір кәсібіме айналып отыр. Мақсатым да бар. Осы істі өркендетіп, табысымды арттырып, жаңа бастамаларды қолға алсам деген ниеттемін», дейді Ерлан Нақыпбеков
Айта кетейік, «Ауыл аманаты» жобасы бастау алғалы бері Балықты округі көлемінде жалпы 69 азамат қатысуға ниет білдірсе, 50 азаматтың өтінімі мақұлданған.
Түлкібас аудандық Мансап орталығының директоры Байбатчаев Ерсұлтан Жаңабайұлы және орталықтың қызметкерлері ауыл тұрғындарымен кездесіп, мемлекеттік бағдарламалардың тиімділігі мен жаңа жобаларды жүзеге асыру бойынша нақты шараларды қабылдап келеді. Олар халыққа “2021 — 2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жобасы “ туралы , “Жастарға арналған 2,5 пайызды несие” және “Атаулы әлеуметтік көмек” бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізуде. Бүгінге күнге дейін жұмысшы топ Шақпақ, Жабағылы, Кемербастау ауылдық округтері мен Түлкібас кентінде болды. Сонымен қатар Машат, Келтемашат, Майлыкент, Жаскешу, Балықты, Арыс, Ақбиік, Рысқұлов, Тастұмсық, Мичурин ауылдық округтері және Састөбе кентінде де тұрғындарымен кездесіп, атқарылып жатқан жұмыстарды баяндады.
Жиында Мансап орталығының мамандары жалпы «2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жобасы» аясында субсидияланатын жұмыс орындарын ұйымдастыру қалай жүзеге асатынын атап өтті.
Айта кетейік, Ұлттық жоба аясында жұмыспен қамтудың белсенді шаралары іске асырылады. Бірінші жұмысы және табысы жоқ, лайықты жұмыс іздеп жүрген адам, жұмысқа орналасуына жәрдемдесу үшін өтініш жасаған кезде тұрғылықты жері бойынша мансап орталығына тікелей немесе «электрондық үкімет» веб-порталы және «Электрондық еңбек биржасы» мемлекеттік ақпараттық порталы арқылы жұмыс іздеп жүрген адам ретінде тіркеле алады. Үш жұмыс күні өткеннен кейін жұмыс іздеуші ретінде тіркеуде тұрған адам жұмыссыз мәртебесіне ие болады. Жұмыссыз мәртебесіне ие болған адамдар мамандықтарына немесе жас мөлшеріне қарай уақытша жұмыспен қамтудың белсенді шараларына қатыстырылады.
Жұмыспен қамтудың белсенді шараларына қатысу үшін мемлекеттік және жеке сектордағы мекемелер (ауылдық округ әкімшіліктері, бөлімдер, шаруа қожалықтары, жеке кәсіпкерлер) электронды еңбек биржасы арқылы тапсырыс бере алады. Берілген тапсырыстарды жергілікті атқарушы орган қарап, оң немесе теріс шешім шығарады.
Жұмыспен қамтудың белсенді шараларының бірі — қоғамдық жұмыс.
Қоғамдық жұмысқа жұмыссыздар 12 айға дейін қатыса алады. Қоғамдық жұмысқа басым бағыт мамандығы жоқ жұмыссыздар болып табылады. Қоғамдық жұмысқа жеке секторлар да жұмысшы алуға болады. Жалақы мөлшері 70 000 теңге.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Ал, қысқа мерзімдік курсқа жұмыс берушілдердің тапсырысы негізінде жұмыссыз адамдар оқытылып, сол мамандықтары бойынша тұрақта жұмысқа орналасуға мүмкіндігі бар. Мемлекет тарапынан жұмыссызға ай сайын 21 787 теңге шәкірт ақы, медасмотрден өтуге 2 АЕК (6900 тг), жол шығынына (ары-бергі шет жақ ауылдар үшін ) 4 АЕК(13 800тг), алыс елді мекендерден келіп оқитындар үшін жатақхана шығынына ай сайын 10 АЕК (34 500 тг) төленеді.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Денсаулығы бойынша медициналық анықтамасы.
Әлеуметтік жұмыс орны – халықты жұмыспен қамту орталығымен шарт негізінде жұмыссыздарды жұмысқа орналастыру үшiн олардың жалақысын субсидиялау арқылы жұмыс беруші құратын жұмыс орны. Жалақының субсидияланатын мөлшері 35%-ды құрайды, бірақ 20 АЕК-тен аспайды. Мерзімі 12 айға дейін.
Әлеуметтік жұмыс орындары барлық меншік нысанындағы кәсіпорындар мен ұйымдарда, сондай-ақ үйде ұйымдастырылады, бұл ретте салық және басқа да әлеуметтік аударымдарды ұдайы жүргізетін, жалақы бойынша мерзімі өткен берешегі жоқ және бір жылдан астам қызмет ететін жұмыс берушілер қатысуға жіберіледі.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Бар болса еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Жастар практикасы меңгерген мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының түлектері қатарындағы, алдыңғы 3 жыл ішінде оқуын аяқтаған және 29 жастан аспаған жұмыссыздарға арналған.
Жастар практикасы бойынша жұмыс уақытша сипатқа ие болады. Жастар практикасының ұзақтығы 12 (он екі) айдан аспайды. Жалақысы 30 АЕК (103500 тг. қолдарына 79811 тг).
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Бар болса еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
«Алғашқы жұмыс орны»жобасы шеңберінде жұмыс берушілерге жіберілетін 29 жасқа дейінгі орта білімі бар жұмыссыз жастар қатыса алады. Мемлекет тарапынан ай сайын жұмысшыға 30 АЕК (103500 тг.қолдарына 79811 тг) субсидия мақсатында жалақы төленеді. Қатысу мерзімі бойынша 18 айдан аспайды және қатысу мерзімі аяқталғаннан кейін келісім шарт бойынша жұмыссызды кемінде 12 (он екі) ай мерзімге тұрақты жұмыс орнына жұмысқа қабылдауға міндетті.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Бар болса еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Күміс жасжобасына 50 жастан асқан зейнет жасына дейінгі жұмыссыз адамдар 3 жыл мерзімге қатыса алады.Мемлекет тарапынан 1 жылы жалақының 70%-ы 30 АЕК-ке дейін (103500тг), 2 жылы 65%-ы 30 АЕК-ке дейін, 3 жылы 60%-ы 30 АЕК-ке дейін субсидияланады. Жұмыс беруші келісімшарт аяқталғаннан кейін қатысушыны зейнеткерлікке шыққанға дейін тұрақты жұмысқа қабылдауы тиіс.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Бар болса еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса, білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Ұрпақтар келісімшартыжобасына соңғы 2 жыл ішінде орта және жоғарғы оқу орындарын аяқтаған 29 жасқа дейінгі жастар мамандығына сәйкес қатыса алады. Мерзімі 6 айға дейін, жалақы 30 АЕК (103500тг. қолдарына 79811 тг). Жұмыс беруші 6 ай мерзімге зейнеткерлікке шығатын адамды тәлімгер ретінде тағайындайды. Тәлімгер зейнеткерлікке шыққан кезде қатысушы тұрақты жұмысқа қабылдануы тиіс.
Тиісті құжаттар:
Жеке басты куәландыратын құжат көшірмесі;
Бар болса еңбек қызметің растайтын құжат көшірмесі;
Бар болса білімі туралы құжат көшірмесі (аттестат, куәлік, диплом).
Түлкібас ауданы орталығында ауыл шаруашылығы және жер қатынастары бөлімінің ұйымдастыруымен «Егістік алқабынан-сөреге» тәсілімен ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесі ұйымдастырылды.
Бұл жерде экологиялық тұрғыда таза, өңірде өндірілген көкөністер, консервалар, ет, жеміс-жидектер және сүт өнімдері базар, дүкен бағасынан 10-30 пайыз жеңілдетілген бағада саудаланды.
Мысалыға, қызанақ келісі 110 теңгеден, қой еті келісі 2300 теңгеден, жоғары сұрыптағы алмалар келісі 300-400 теңге аралығында, хан балық(фарель) келісі 2800 теңгеден, консервіленген 2 литрлік қызынақ пен қияр 700 теңгеден көпшілікке ұсынылды.
Аталған шараға аудан әкімі Нұржан Ізтілеуов қатысып, сауда қатарларын аралады.
Жәрмеңкенің мақсаты шаруа қожалықтарының өндірген өнімдерін делдалсыз тұтынушыларға тікелей ұсынуға жағдай жасау, тамақ өнімдерін ауыл тұрғындарына нарықтық бағадан төмен бағада ұсыну.
Мол өнімді тиімді бағада алған аудан тұрғындары шаруалардың еңбегіне дән риза екендіктерін жеткізді.
